ԵՐԵՎԱՆ, 28 հուլիսի – Sputnik. Համաշխարհային քաղաքականությունում աստիճանաբար նկատվում են արդարության վերահաստատման դրսևորումներ, քանի որ Թուրքիայի զսպող դերը և Թուրքիայի կարևորությունն աստիճանաբար նվազում է, «Sputnik-Արմենիա» ռադիոկայանին հայտնել է «Մոդուս Վիվենդի» վերլուծական կենտրոնի տնօրեն, քաղաքագետ Արա Պապյանը՝ անդրադառնալով Բելգիայի խորհրդարանի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հարցին:
Այնուհանդերձ, նա հավելել է, որ այս հարցում նկատելի են այլ գործոններ ևս: Քաղաքագետը հիշեցնում է, որ Թուրքիան վերջին տասը տարիներին այնպիսի քայլերի է գնացել, որ դժգոհություն է առաջացրել Արևմուտքում:
«Գիտենք նաև «Իսլամական պետության» հետ գործակցության մասին: Բացի դրանից, հայկական հարցը միշտ էլ լծակ է եղել և օգտագործվել է Թուրքիային զսպելու համար»,-նկատել է նա:Արա Պապյանը շեշտադրում է՝ մենք պետք է կարողանանք ճանաչման գործընթացը նյութականացնել և հասնել քաղաքական որևէ արդյունքի, որովհետև ճանաչումն ինքնանպատակ չի կարող լինել:
«Եթե ճանաչումից չենք անցնում հատուցման, ապա դա ոչ արդյունավետ քաղաքականություն է: Ճանաչումն անհրաժեշտ, բայց ոչ բավարար պայման է: Վերջին տարիներին նկատում ենք, որ գոնե գույքային հատուցումները թևակոխում են ավելի գործնական ասպարեզ, հիմա տեսնենք, թե դրանց արդյունքները ինչպիսին կլինեն»,-նշել է բանախոսը:
Քաղաքագետը պարզաբանում և հստակեցնում է՝ Հայաստանը չպետք է հայտարարի, որ ունի հողային պահանջ Թուրքիայից, Հայաստանը պետք է հայտարարի, որ Թուրքիան ոտնահարում է Ազգերի լիգայի որոշումը և օկուպացված է պահում Հայաստանի Հանրապետության տարածքը:
«Դրանք տարբեր բաներ են, մենք չենք ուզում Կիլիկիան կան Սեբաստիան, որոնք դարավոր հայկական հողեր են, մենք ուզում ենք Հայաստանի Հանրապետության այն տարածքը, որը միջազգային իրավական փաստաթղթով տրվել է Հայաստանին: Հիմա, եթե Կիպրոսը Թուրքիայից պահանջում է Հյուսիսային Կիպրոսը, արդյոք որևէ մեկը Կիպրոսն ընկալում է ագրեսո՞ր, իհարկե՝ ոչ: Դա եղել է Կիպրոսի ճանաչված տարածքը, որը գրավել է Թուրքիան, նույնն էլ մերն է եղել»,-ընդգծել է նա:
Հայաստանի և Կիպրոսի միջև համեմատությունը շարունակելով՝ Պապյանը նշել է, որ հայկական և կիպրական տարածքների միջև տարբերությունն այն է, որ Կիպրոսի այդ տարածքն ավելի երկար ժամանակ է եղել կիպրական: «Կիպրոսի այդ տարածքը կիպրական է եղել 10-12 տարի, իսկ մերը՝ 10-12 օր: Բայց իրավական առումով տարբերություն չկա, այսինքն՝ դե յուրե այդ տարածքը շարունակում է կրել Հայաստանի Հանրապետության տիտղոսը»,-շեշտադրել է բանախոսը:
Միջազգային իրավունքի մեջ կա «էստոպել» հասկացությունը, այսինքն՝ երբ վեճի կողմերից մեկն իր գործունեությամբ կամ անգործությամբ հասկացնել է տվել, որ համաձայն է ստեղծված իրավիճակին: Արա Պապյանը հավելում է, որ միջազգային իրավունքի մասնագետները մտահոգություն ունեն՝ արդյո՞ք Միջազգային դատարանն այդ հարցը կվերցնի քննության: «Անկախ Հայաստանի գոյությունը մեծ հնարավորություններ է ստեղծում, եթե ճիշտ քաղաքականություն վարենք: Չնայած Հայաստանը գրեթե 25 տարի անկախ է, սակայն այդ ուղղությամբ քայլեր չի արել»,-ասել է նա:
Ինչպե՞ս կարելի է պատկերացնել մի կողմից պահանջատիրությունը, մյուս կողմից հաշտեցումը: Այս դիտարկմանն ի պատասխան քաղաքագետը նկատում է՝ անկախության տարիներին պահանջատիրություն մասին երբևէ խոսք չի եղել, մինչդեռ մեր հարաբերությունները Թուրքիայի հետ գրեթե զրոյական են: «Եթե Թուրքիան իսկապես ցանկանում է հաշտվել, ապա այն չի պահի Հայաստանը շրջափակած: Թուրքիան իր գործողություններով պետք է ցույց տա, որ գոնե չեզոք է, մինչդեռ այդ երկրի քաղաքականությունը Հայաստանի նկատմամբ անգամ չեզոք չէ: Մի կողմից պատերազմական գործողություն է իրականացնում Հայաստանի դեմ, մյուս կողմից էլ ասում է, թե ուզում է «լեզու գտնել» հայերի հետ, այդպես չի լինում»,-նկատել է Արա Պապյանը: