ԵՐԵՎԱՆ, 13 մարտի- Sputnik. Եվրոպան շարունակում է Թուրքիայի «տնայնացնելու» գործընթացը: Մեկնաբանելով վերջին օրերին թուրք պաշտոնյաների նկատմամբ Եվրոպական երկրների իշխանությունների ձեռնարկած քայլերը՝ նշեց ՀՀ ԳԱԱ արևելագիտության ինստիտուտի տնօրեն, թուրքագետ Ռուբեն Սաֆրաստյանը:
Տասնյակ տարիներ եվրոպական տարբեր երկրներ վարում են Թուրքիային «տնայնացնելու» քաղաքականություն, բայց մինչև հիմա դա նրանց վերջնականապես չի հաջողվում: Ասում է թուրքագետ Ռուբեն Սաֆրաստյանը՝ նույն համատեքստում դիտարկելով նաև Թուրքիայի սահմանադրական հանրաքվեի առիթով Հոլանդիայում և Շվեդիայում թուրք գործիչների հանդիպումները խոչընդոտելու այդ երկրների իշխանությունների ձեռնարկած քայլերը:
«Վերջին օրերի իրադարձությունները վկայում են, որ նախորդ տասնամյակների ջանքերն արդյունք չեն տվել: Թուրքիան, մանավանդ, Էրդողանի ղեկավարության շրջանում, իրեն թույլ է տալիս այնպիսի քայլեր, այնպիսի հայտարարություններ, որոնք ընդունված չեն եվրոպական դիվանագիտության մեջ: Սա, իհարկե, վրդովեցնում է եվրոպացիներին»,- ասաց Սաֆրաստյանը՝ այնուամենայնիվ ձեռնպահ մնալով Թուրքիայի և Եվրոպայի հարաբերությունների ներկա փուլն «իրարից հեռացում» որակելուց:
Անկախ որոշ սրացումներից, Ռուբեն Սաֆրաստյանը համոզված է՝ Եվրոպան Թուրքիայի առաջ դռները չի փակի, Թուրքիան էլ իր հերթին Եվրոպայի հետ կամուրջները չի այրի: Պարզապես, ժամանակ առ ժամանակ այդ երկիրը փորձում է բարձրացնել խաղադրույքները:
«Մինչև հիմա Թուրքիային հաջողվել է այս խաղը: Նա ոչ միայն տանուլ չի տվել, այլև որոշ դեպքերում ունեցել է ձեռքբերումներ: Ես կարծում են, որ հենց սա է Թուրքիայի արտաքին քաղաքականությունը մշակողների և առաջին հերթին՝ Էրդողանի հաշվարկը՝ փորձել Եվրոպայից հնարավորինս շատ բան «պոկել»»,-ասաց Սաֆրաստյանը:
Թուրքագետը հիշեցնում է, որ սիրիական ճգնաժամի ընթացքում միգրացիոն հոսքերի որոշ չափով կառավարելու դիմաց Թուրքիան կարողացավ Եվրոպայի առաջ իր պահանջներն ուժեղացնել: Եվրոպան, սակայն, մշտապես ստիպված է զգոն լինել Թուրքիայի հետ հարաբերություններում, քանի որ եվրոպայում, ընդհանուր առմամբ, 4-5 մլն Թուրքիայի քաղաքացի է բնակվում, և որևէ երաշխիք չկա, որ Թուրքիան մի օր չի օգտագործի այդ պոտենցիալը Եվրոպայի դեմ:
Իսկ Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների ջերմացումը, Ռուբեն Սաֆրաստյանը բացառապես առերևույթ է համարում, քանի որ, ըստ նրա, Թուրքիան դրանով փորձում է Եվրոպային ցույց տալ, որ իր նկատմամբ նման քաղաքականություն վարելու դեպքում ինքը կշրջվի դեպի Ռուսաստան: Միաժամանակ, ՌԴ-ին էլ ակնարկում է, թե իր հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ լավացնելով, ինքը պատրաստ է Եվրոպայի հետ վատացնել հարաբերությունները:
Բայցևայնպես, Ռուբեն Սաֆրաստյանի համոզմամբ, ՌԴ- Թուրքիա հարաբերությունների ջերմացումը որոշակի սահմանագծին կանգ կառնի:
«Թուրքիան ՆԱՏՕ-ի ադամ է: Իսկ ՆԱՏՕ-ն ՌԴ-ի նկատմամբ վերջին տարիներին վարում է բավական սուր քաղաքականություն: Բացի այդ, Թուրքիան ՆԱՏՕ-ի անդամ լինելով, իր ռազմական միջոցները, զենքը ստանում է Արևմուտքից, ԱՄՆ-ից, և սա էլ շատ կարևոր սահմանափակում է Թուրքիայի համար: Եվ, երրորդ՝ Թուրքիայի և Ռուսաստանի աշխարհաքաղաքական շահերը ռազմավարական առումով ոչ միայն չեն համընկնում, այլև հակադրվում են»,- ասաց Սաֆրաստյանը:
Իսկ այն, որ վերջերս Նախագահ փոխած ԱՄՆ-ը Թուրքիայի շուրջ ծավալվող իրադարձություններն այս անգամ լռության մատնեց, Ռուբեն Սաֆրաստյանի համոզմամբ վկայությունն է այդ երկրի որդեգրած նոր քաղաքականության:
Եթե մինչ այժմ Թուրքիան տրիլիոններ էր ծախսում աշխարհում տեղի ունեցող բոլոր իրադարձություններում իր դերակատարությունն ապահովելու համար, ապա բիզնեսմեն Թրամփը փորձում է կրճատել իր երկրի անհարկի ծախսերը:
