ԵՐԵՎԱՆ, 16 հունիսի — Sputnik, Անի Լիպարիտյան. ՄԱԿ–ի աջակցությամբ Կողբ գյուղում բանջարեղեն աճեցնելու համար նոր ջերմոցներ են հայտնվել, ինչը եկամտի լրացուցիչ աղբյուր է ստեղծում։
Կողբեցի Լուսինե Կարախանյանն ու նրա ծեր մայրը գոհ են. այժմ նրանք ջերմոց ունեն և կարող են եկամուտ ստանալ բերքից։
«Ես մշտական աշխատանք չունեմ։ Ջերմոցը մեզ տրամադրել է ՄԱԿ–ը «Ինտեգրված աջակցություն գյուղական համայնքների զարգացմանը» ծրագրի շրջանակում։ Բացի այդ, մեզ նաև սածիլներ են տրամադրել, պարարտանյութ և այլն։ Երբ մեզ մոտ հարցեր են առաջանում, հեռախոսով խորհրդակցում ենք մասնագետների հետ», – ասաց նա լրագրողներին։
Թող բերք լինի
Կարախանյանի խոսքով` ապրիլին նա բանջարեղեն տնկեց և արդեն հասցրել է հավաքել վարունգ ու պղպեղ։
«Լոլիկը դեռ չի հասել։ Օրինակ` լոլիկի մի բույսից մենք 6-7 կգ բերք ենք հավաքում։ Այն ինչ հավաքել ենք, ընտանիքի սննդի հարցերը հոգալու վրա է ծախսվել, հետագայում մենք կարող ենք իրացնել բերքը շուկայում։ Սկզբում կփորձենք իրացնել այն մեր համայնքում, քանի որ ոչ ոք այստեղ հնարավորություն չունի այդ բանջարեղենն աճեցնելու», – ավելացրեց Լուսինեն։
Կարախանյանի խոսքով` հետագայում իր ընտանիքը մտադիր է լուծել նաև ջեռուցման հարցը, ինչը թույլ կտա բանջարեղեն աճեցնել կլոր տարին, հիմա դեռ նման հնարավորություն կա միայն կոնկրետ սեզոնի ժամանակ։
Հայաստանում ՄԱԿ–ի Զարգացման ծրագրի մշտական ներկայացուցչի տեղակալ Դմիտրի Մարյասինն իր հերթին նշեց, որ ջեռոցների ստեղծման աջակցությունն անհատական տնտեսություններում իրականացվում է մրցութային կարգով։
«Մենք ընտրում ենք այն ֆերմերին, որը կարող է պոտենցիալ եկամտի հաշվարկի առավել հետաքրքիր մոդել առաջարկել։ Այսինքն` դա որոշ իմաստով բազային բիզնես նախագիծ է։ Այդպիսով, մենք ուզում ենք ցույց տալ, որ սահմանափակ միջոցներ ներդնելով «խելացի ջերմոց» ստեղծելու համար, գյուղացին կարող է կրկնակի եկամուտ ստանալ։ Դա կապահովի ֆերմերին, նրա ընտանիքը, ինչպես նաև հնարավորություն կտա նոր ջերմոց ձեռք բերել արդեն սեփական միջոցներով», – ասաց Մարյասինը։
Նա ավելացրեց, որ հետագայում Տավուշի մարզում նախատեսվում է շուրջ 150 ջերմոց բացել, որոնց մի մասը կկառուցվի դպրոցներին մոտ գտնվող տարածքներում, իսկ դա կօգնի երեխաների համար լրացուցիչ սննդակարգ ստեղծել` թարմ բանջարեղեն, մրգեր, կանաչի։
«Այդ նախագիծը մենք իրականացնում ենք Համաշխարհային պարենային ծրագրի հետ, որը զբաղվում է դպրոցականների սննդով։ Բացի այդ, մենք կօգնենք ֆերմերներին մթերքը պահպանել, կարգավորել սպառումը։ Չէ որ առանց շուկայի ծրագիրը կայուն չի լինի», – նշեց նա։
Կողբ գյուղի 135 քմ մակերես ունեցող էներգաարդյունավետ ջերմոցներն այն 36 ջերմոցներից առաջիններն են, որոնք մարզի սահմանամերձ համայնքներում կառուցվել են ՄԱԿ–ի զարգացման ծրագրի շրջանակներում։ Բոլոր ջերմոցները ջրախնայողության համար հագեցած են ոռոգման կաթիլային համակարգով` այդպիսով նվազեցնելով դեֆիցիտային ջրային ռեսուրսների ծանրաբեռնվածությունը։ Եվս 20 ջերմոց կկառուցվի մինչև տարեվերջ, ինչը թույլ կտա տնային տնտեսություններին կայուն եկամուտի աղբյուր ունենալ։
Բանջարեղենի և անտառային բարիքների ընդունման կետ
Ոսկեպար գյուղում (Տավուշի մարզի Նոյեմբերյան համայնք) հիմք է դրվել անտառային և գյուղատնտեսական ապրանքների ընդունման կետ ստեղծելու համար։
Այդ կետը նոր հնարավորություններ կընձեռի գյուղատնտեսական արտադրության սպառման, ինչպես նաև անտառային բարիքների հավաքման և նախապատրաստման համար` ավելացնելով սեզոնային վաճառքներն ու նվազեցնելով արտադրանքի մնացորդները։ Ենթադրվում է, որ դա թույլ կտա 6 հաստիքային և մինչև 40 սեզոնային աշխատատեղ ստեղծել։
Բացի այդ, սպասվում է, որ ամեն տարի ընդունման կետում 12 տոննա գյուղմթերք կվերամշակվի։
Ռուսաստանի կառավարությունը 2015 թվականին ՄԱԿ–ի զարգացման ծրագրին (UNDP) «Ինտեգրված աջակցություն գյուղական համայնքների զարգացմանը. համայնքի կայունության ամրապնդում» հնգամյա նախագծի շրջանակներում ավելի քան 5 մլն դոլար է տրամադրել ՀՀ Տավուշի մարզի 45 սահմանամերձ համայնքների զարգացման համար։
