— Բեսարաբիայի հոգևորականության հետ քիչ շփում ունեի։ Քիշնևի թեմի առաջնորդ էր նշանակվել հոգևոր գերատեսչության շարքային մի պաշտոնյա, որի հետ կարելի էր խոսել միայն Բեսարաբիայի շոգ կլիմայից, մեկ էլ այն ապօրինի պրակտիկայից, որի շնորհիվ ուղղափառ վանքերը կարողանում էին միս ճաշակել, — իր «Նահագնապետի գրառումներում» խոստովանում է իշխանը։
Իսկ Ուսուրովի և Ներսես արքեպիսկոպոսի (հայ հոգևոր առաջնորդի) լավ հարաբերությունները բարդացրեց այն հանգամանքը, որ ներքին գործերի նախարարությունը և Ռուսաստանի ժանդարմապետ Վյաչեսլավ Պլևեն որոշեցին խլել հայկական եկեղեցու ունեցվածքն ու կապիտալը և հանձնել պետական կառավարման։ (Սա արվել էր հայկական հեղափոխական կազմակերպությունների դեմ պայքարելու նպատակով)։
Նախարարությունը Քիշնև էր ուղարկել եկեղեցու ունեցվածքի ընդունման և հանձման կարգի վերաբերյալ մի հրահանգ, նաև հանձնարարություն, որի համաձայն՝ սեփականազրկություն իրականացնող մարդիկ պետք է «բարեկամական կամ որևէ այլ կապ չունենային հայկական բնակչության հետ»։
— Հանձնարարականը բարդ էր և տհաճ, — հիշում է Ուսուրովը, — բայց պետք էր կատարել այն։
Ի՞նչ են անում այս դեպքերում խելամիտ պաշտոնյաները, նույնիսկ եթե նրանք ոչ միայն իշխան են, այլ նաև՝ նահանգապետ։
Շարունակում ենք կարդալ «Գրառումները»․«Հասկանալով իրավիճակը և նախապես մշակելով գործողությունների պլանը՝ հարմար գտա դիմել մի փորձված և գրեթե միշտ վստահելի միջոցի, այսինքն՝ ոչ միայն հաշվի չառնել նախարարության հրահանգը, այլր անել ճիշտ հակառակը»։
Տվյալ դեպքում սա նշանակում էր հետևյալը։ Նահանգապետը կանչեց իր մոտ մի հայի, որն ամուսնացած էր հայուհու հետ և մեծ ազդեցություն ուներ տեղի հոգևորականության շրջանում ու լավ պաշտոն էր զբաղեցնում տեղի իշխանություններում, խնդրեց դառնալ իր միջնորդը։ Միջնորդից, որի անունը նահանգապետը չի նշում և անվանում է նրան «Ա», կամք և հնազանդություն չէր պահանջվում, նա մեկ խնդիր ուներ՝ օգնել իշխանին առանց ցավ պատճառելու հայ հոգևորականությունից խլել այն ամենը, ինչ հարկավոր էր։ Բուն գործողությունը նահանգապետը բնութագրում է որպես «կատակերգություն խաղալ»։
Ուսուրովը պատմում է, թե ինչպես տեղի ունեցավ այդ ամենը: «Միջնորդ «Ա»-ն իմ գրասենյակի պաշտոնյայի հետ շրջում էին հայկական եկեղեցական հիմնարկներով, որտեղ պատահաբար գտնում էին բաց դրամարկղի մոտ կանգնած գանձապետին։ Դրամարկղը և փաստաթղթերը հանձնելու պահանջը գանձապետը միշտ մերժում էր և մի կողմ անցնում։ Այդ ժամանակ իմ ենթակաները վերցնում էին դրամարկղը, որի պարունակությունը հենց նոր էր հաշվարկված լինում։
Գրքում գրառում էր արվում, որ բոլոր արժեքավոր իրերը խլել են բարձրագույն հրամանով, իսկ գանձապետն իր գրավոր բողոքն էր ավելացնում բռնության դեմ և այդպիսով հաստատում թվերի ճշգրտությունն ու փաստաթղթերում նշված հաշիվը։ Այնուհետև հակառակորդները բաժանվում էին իրարից և տուն գնում:
…Բարձրագույն հրամանը շուտով չեղարկվեց, և ողջ ունեցվածքը վերադարձվեց տերերին։
— Իսկ Ներսես արքեպիսկոպոսի հետ մենք ընկերներ մնացինք, և հետագայում նա ոչ մի անգամ չհիշատակեց այն բռնության մասին, որը ես կիրառել էի հայկական հոգևորականության ունեցվածքի նկատմամբ, — հիշում է նահանգապետ և իշխան Սերգեյ Ուսուրովը։
