ԵՐԵՎԱՆ, 6 հոկտեմբերի — Sputnik. Իրավական ակտերի նախագծերի հրապարակման միասնական e-draft համակարգում այսօր հրապարակվել է Հայաստանի Հանրապետության ընտրական օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին օրենքի նախագծերի փաթեթը:
Հեղինակներն այն հիմնավորում են Հայաստանում կառավարման և վստահության համակարգային ճգնաժամի հաղթահարման անհրաժեշտությամբ, ինչն առաջացել է այն պահից, երբ «հիմք է դրվել ընտրողների ազատ կամարտահայտմանը խոչընդոտելու, քաղաքացիների կամարտահայտման վրա ապօրինի ազդեցություններ գործադրելու, ընտրությունների արդյունքները կեղծելու արատավոր և կործանարար պրակտիկային»:
Նոր օրենսգրքից վերացվել են տարածքային կամ, այսպես կոչված, ռեյտինգային ցուցակները: Ընտրություններին մասնակցող յուրաքանչյուր կուսակցություն կամ դաշինք նոր օրենսգրքով կարող է առաջադրել թեկնածուների մեկ ընտրական ցուցակ:
Ընտրական ցուցակում ընդգրկվում են ոչ պակաս, քան 60, և ոչ ավելի, քան 300 թեկնածու:
Նոր օրենքով բարելավվել է նաև կանանց ու ազգային փոքրամասնությունների ներկայացուցիչների ներկայացվածության մեխանիզմը: Ընտրական ցուցակի յուրաքանչյուր եռյակում պետք է առնվազն մեկ կին լինի:
Իսկ ընտրությունների նախորդող վերջին մարդահամարի տվյալներով առավել մեծ թվով մշտական բնակչություն ունեցող առաջին չորս ազգային փոքրամասնությունների ներկայացուցիչները ցուցակներում ընդգրկվում են հերթականությամբ՝ ամենամեծաթվից մինչև ամենափոքրաթիվը:
Ի դեպ, ընտրական ցուցակում կարող են ընդգրկվել նաև կուսակցության անդամ չհանդիսացող անձինք: Նրանց թիվը, սակայն, չի կարող գերազանցել ընտրական ցուցակում ընդգրկված թեկնածուների ընդհանուր թվի 30 տոկոսը:
Նոր օրենսգիրքը բավական կոշտ մոտեցում է սահմանում նաև նախընտրական բարեգործությունների դեպքերի վերաբերյալ:
Նոր օրենքն արգելում է բարեգործության անվան տակ ընտրողներին անհատույց կամ արտոնյալ պայմաններով դրամ, սննդամթերք, արժեթղթեր, ապրանքներ տալը, խոստանալը ինչպես նաև ծառայություններ մատուցելը կամ խոստանալը:
Սահմանվել է նաև ՊՆ զորամասերում քարոզչության անցկացման ու զինվորների քվեարկության կարգը: Ներկայացված նախագծի համաձայն` այդ նպատակով քաղաքական ուժերը պետք է դիմեն պաշտպանության նախարարությանը և էլեկտրոնային կրիչներով տրամադրեն զորամասերում նախընտրական քարոզչություն իրականացնելու նպատակով պատրաստված՝ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի սահմանած չափերի քարոզչապաստառները: Իսկ զինվորների քվեարկության ընթացքում արգելվում է վերադաս սպայի գտնվելը տեղամասային կենտրոնում։
Ընտրություններից առաջ ԿԸՀ-ն պետք է հրապարակի այն ընտրական տեղամասերի ցանկը, որտեղ քվեարկում են զինվորականները:
Քվեարկության հաջորդ օրը ընտրողների ցուցակները սկանավորվելու են ու քվեարկության ավարտից ոչ ուշ քան 46 ժամ անց հրապարակվելու են Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի կայքում:
Հետաքրքրական է, որ օրենքում որպես պարտադիր նորմ է սահմանվել ընտրությունների ժամանակ Հանրային հեռուստատեսությամբ հեռուստաբանավեճերի կազմակերպումը՝ դրանցից առնվազն մեկը նախատեսելով կուսակցությունների համամասնական ցուցակի առաջին համարների մակարդակով: Այս բանավեճերի տեսագրությունները, ի դեպ, անվճար կարող են տրամադրվել նաև մասնավոր լրատվամիջոցներին՝ վերահեռարձակելու համար:
Իսկ հանրային ռադիոյով և հեռուստատեսությամբ տրամադրվող անվճար եթերաժամանակն Էապես ավելացվել է:
Ներկայացված օրենսդրական փաթեթն առաջիկայում անցնելու է հանրային լսումների փուլ, որից հետո ներկայացվելու է կառավարության, ապա նաև՝ ԱԺ հաստատմանը: Նախնական հայտարարությունների համաձայն` այն նախատեսվում է հաստատել հոկտեմբեր ամսվա ընթացքում՝ ԱԺ արտահերթ ընտրությունները նոր օրենսգրքով կազմակերպելու նպատակով:
Հիշեցնենք` հոկտեմբերի 2-ին վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր հրաժարական տալու մտադրության մասին, որից հետո ԱԺ-ի կողմից 2 անգամ անընդմեջ նոր վարչապետ չընտրելու դեպքում ԱԺ-ն ցրվում է, ու նշանակվում են խորհրդարանական արտահերթ ընտրություններ: Այս հարցի շուրջ, սակայն, ԱԺ ներկայիս մեծամասնության հետ Փաշինյանին դեռ չի հաջողվում պայմանավորվածություն ձեռք բերել:
