https://arm.sputniknews.ru/20210917/togh-tshnamin-mtni-mer-gjugh-menq-el-kdimavorenq-arcakhi-aghavnvoji-bnakichnery-veradarnum-en-33386564.html
Թող թշնամին մտնի մեր գյուղ, մենք էլ կդիմավորենք․ Արցախի Աղավնոյի բնակիչները վերադառնում են
Թող թշնամին մտնի մեր գյուղ, մենք էլ կդիմավորենք․ Արցախի Աղավնոյի բնակիչները վերադառնում են
Sputnik Արմենիա
Արցախի Աղավնո գյուղը Քաշաթաղի շրջանի երեք բնակավայրերից մեկն է, որը պատերազմից հետո չի հանձնվել Ադրբեջանին՝ մնալով մարդասիրական միջանցքի մեջ։ Աղավնոյի... 17.09.2021, Sputnik Արմենիա
2021-09-17T21:39+0400
2021-09-17T21:39+0400
2021-09-17T21:39+0400
արցախ
գյուղ
բնակիչ
քաշաթաղ
աղավնո
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/07e4/0b/13/25414723_0:0:1600:901_1920x0_80_0_0_6a019d8d7cdb647486bee5fc7e764de7.jpg
Արցախի Աղավնո գյուղը Քաշաթաղի շրջանի երեք բնակավայրերից մեկն է, որը պատերազմից հետո չի հանձնվել Ադրբեջանին՝ մնալով մարդասիրական միջանցքի մեջ։ Աղավնոյի բնակիչները նաև այն քիչ մարդկանցից են, ովքեր հիմնականում մնացին ու կռվեցին թշնամու դեմ, իսկ հետո սկսեցին օրինակ ծառայել մյուսներին՝ վերադառնալու և հայրենի հողը կրկին մշակելու համար։Աղավնո համայնքը նախկինում կրել է Զաբուկ անունը, իսկ արցախյան ազատամարտից հետո վերանվանվել է Աղավնո՝ գյուղի տարածքով հոսող համանուն գետի անունով։ Աղավնոյում մինչև պատերազմը ապրում էր մոտ 300 մարդ, պատերազմից հետո այնտեղ փաստացի կա 180-ը։ Ոմանք դեռ վախենում են վերադառնալ՝ զգուշանալով գյուղի մոտակայքով պարբերաբար անցնող ադրբեջանական զինվորական ավտոշարասյուներից։ Համայնքապետ Անդրանիկ Չավուշյանը պատմում է, թե ինչպես են հետպատերազմյան Աղավնոյում հաղթահարում հոգեբանական ու ֆիզիկական խնդիրները։«Ասֆալտ չունենք, ջրի խնդիր ունենք, տասնյակ հարցեր, որոնք տարիներ շարունակ լուծում չունեցան։ Բնակիչներն էլ սա անվանում էին "թուրքի հող"։ Այնքան անվանեցին այդպես, այնքան բոլորը պատմաբան դարձան, բայց չտարբերեցին հայրենին օտարից, մինչև այսօրվան հասանք։ Պատերազմի ժամանակ մեր գյուղի դպրոցը վնասվել էր, նորոգեցինք։ Ալիևը չի որոշում մեր այստեղ մնալը։ Հայը իրավունք ունի ապրել իր հողում»,-ասում է նա։Գյուղում զրուցում եմ հնաբնակների հետ։ Նարինե Ռասոյանն Աղավնոյում է 27 տարի, այստեղ ունեցել է 6 երեխա, ամենափոքրը ծնվել է պատերազմից անմիջապես հետո։ Ասում է՝ ռմբակոծության տակ շարունակել է ապրել գյուղում՝ նույնիսկ իր երեխաներին տեղում պահելով, քանի որ միայն այդկերպ էր հնարավոր պահել հայրենիքը։ Զարմանում ու զայրանում է Աղավնոյի անորոշ ապագայի մասին իմ հարցից։Բերձոր, Աղավնո, Ներքին Սուս, Կալեր համայնքների բնակիչների համար աջակցության ծրագիր կգործի«Ես գիտեմ, որ բնակվելու եմ այստեղ, դուրս չեմ գալու։ Իմ տնից լավ տեղ չի կարող լինել, իմ հողն ու իմ տունը այստեղ է, ես վախենալու բան չունեմ, թող թուրքը մեզնից վախենա։ Թող թշնամին մտնի մեր գյուղ, մենք էլ կդիմավորենք նրան»,-ասում է Նարինեն։Համայնքի ղեկավարը որոշել է ոչ միայն օգնել բնակիչներին՝ մնալու այստեղ, այլև մեծացնել նրանց թիվը՝ տներ հատկացնելով Արցախի գրավյալ տարածքներից տեղահանվածներին։«Հողը պատկանում է նրան, ով այնտեղ ապրում է։ Ես էլ ասում եմ՝ նրանք, ովքեր չեն ուզում վերադառնալ իրենց տներ, նրանց փոխարեն այստեղ բերում ենք Շուշիից, Հադրութից և այլ վայրերից տեղահանված հայերի, վերադառնում ենք բնականոն կյանքի»,-ասում է Անդրանիկ Չավուշյանը։Զրուցում եմ Աղավնոյի դպրոցի տնօրենի հետ։ Պողոս Աղաբեկյանը ապրում է Սյունիքի Տեղ գյուղում, բայց աշխատանքը նրան տեղափոխել է Աղավնո, որտեղ մնացել է ինչպես պատերազմի ժամանակ, այնպես էլ դրանից հետո։ Դպրոցի տնօրենի ու գյուղապետի նախաձեռնությամբ ու գյուղի բնակիչների ջանքերով նորոգվել է դպրոցի շենքը, որը պատերազմի ժամանակ կիսավեր էր դարձել։ Հիմա այնտեղ երեխաներն էլի սովորում են։«Դպրոցում այս պահին սովորում է 32 աշակերտ, մենք հունվարի 11-ից սկսել ենք աշխատանքը՝ ունենալով 8 աշակերտ։ Դասապրոցեսը նորմալ ընթանում է։ Ունենք նաև Բերձորից 12 աշակերտ, որոնց բերում է քաղաքապետը։ Բերձորի երեխաների մի մասն էլ Եղծահողի դպրոցում է սովորում»,-ասում է Պողոս Աղաբեկյանը։Դպրոցականները պատմում են պատերազմի ժամանակ իրենց զգացողությունների և այսօրվա տրամադրությունների մասին։Նոր ծրագիր տեղահանված քաշաթաղցիների համար. 950 ընտանիքի համար տուն գնելը կհեշտանա«Պատերազմի ժամանակ որ գնացել էինք ՀՀ, շատ էինք կարոտում մեր ծննդավայրին։ Հիմա վերադարձել ենք, այստեղ վախենալու բան չկա, մենք ապրում ենք, ավելի ապահով է ցանկացած այլ վայրից։ Բոլորը ասում են՝ պարտվել ենք, բայց մեր զինվորը չի պարտվել, այդ մենք ենք պարտվել դավաճաններին»,-նշում են երեխաները։Երեխաների խոսքերն ուղղակիորեն արտահայտում են մեծահասակների տրամադրությունները։ Համայնքապետ Անդրանիկ Չավուշյանի ձևակերպումն է։ Սիրիայից Լիբանան, ապա Արցախ տեղափոխված Անդրանիկը հայտնի է որպես կառավարության հետ մշտական պայքարող պաշտոնյա։ Ինքն էլ ասում է, որ չի կարողանում հանդուրժել իշխանության անգործությունը։ Բացելով փակագծերը՝ պատմում է, որ հաճախ իրենից պահանջել են լքել գյուղն ու մարդկանց տարհանել Աղավնոյից, քանի որ Ադրբեջանի հետ բանավոր պայմանավորվածություն կա Քաշաթաղից մնացած 20 կիլոմետրանոց միջանցքը պահել առանց հայկական բնակչության։«Իրենք չեն կարող մեր փոխարեն որոշել, որ սանտիմետրով չափված և մեր տղաների արյունով պահած հողը տանք թշնամուն»,-Աղավնոյի համայնքապետի խոսքն է։
https://arm.sputniknews.ru/20201206/berdzori-axavnoyi-bnakichnery-boxoqumen-25638649.html
https://arm.sputniknews.ru/20210902/qashataxciner-boxoqi-akcia-28867204.html
քաշաթաղ
աղավնո
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2021
Նաիրի Հոխիկյան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/2238/25/22382503_690:81:1160:551_100x100_80_0_0_c253dbb373cd8c22b42d35522c367cc1.jpg
Նաիրի Հոխիկյան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/2238/25/22382503_690:81:1160:551_100x100_80_0_0_c253dbb373cd8c22b42d35522c367cc1.jpg
Լուրեր
am_HY
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Նաիրի Հոխիկյան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/2238/25/22382503_690:81:1160:551_100x100_80_0_0_c253dbb373cd8c22b42d35522c367cc1.jpg
արցախ, գյուղ, բնակիչ, քաշաթաղ, աղավնո
արցախ, գյուղ, բնակիչ, քաշաթաղ, աղավնո
Արցախի Աղավնո գյուղը Քաշաթաղի շրջանի երեք բնակավայրերից մեկն է, որը պատերազմից հետո չի հանձնվել Ադրբեջանին՝ մնալով մարդասիրական միջանցքի մեջ։ Աղավնոյի բնակիչները նաև այն քիչ մարդկանցից են, ովքեր հիմնականում մնացին ու կռվեցին թշնամու դեմ, իսկ հետո սկսեցին օրինակ ծառայել մյուսներին՝ վերադառնալու և հայրենի հողը կրկին մշակելու համար։
Աղավնո համայնքը նախկինում կրել է Զաբուկ անունը, իսկ արցախյան ազատամարտից հետո վերանվանվել է Աղավնո՝ գյուղի տարածքով հոսող համանուն գետի անունով։ Աղավնոյում մինչև պատերազմը ապրում էր մոտ 300 մարդ, պատերազմից հետո այնտեղ փաստացի կա 180-ը։ Ոմանք դեռ վախենում են վերադառնալ՝ զգուշանալով գյուղի մոտակայքով պարբերաբար անցնող ադրբեջանական զինվորական ավտոշարասյուներից։ Համայնքապետ Անդրանիկ Չավուշյանը պատմում է, թե ինչպես են հետպատերազմյան Աղավնոյում հաղթահարում հոգեբանական ու ֆիզիկական խնդիրները։
«Ասֆալտ չունենք, ջրի խնդիր ունենք, տասնյակ հարցեր, որոնք տարիներ շարունակ լուծում չունեցան։ Բնակիչներն էլ սա անվանում էին "թուրքի հող"։ Այնքան անվանեցին այդպես, այնքան բոլորը պատմաբան դարձան, բայց չտարբերեցին հայրենին օտարից, մինչև այսօրվան հասանք։ Պատերազմի ժամանակ մեր գյուղի դպրոցը վնասվել էր, նորոգեցինք։ Ալիևը չի որոշում մեր այստեղ մնալը։ Հայը իրավունք ունի ապրել իր հողում»,-ասում է նա։
Գյուղում զրուցում եմ հնաբնակների հետ։ Նարինե Ռասոյանն Աղավնոյում է 27 տարի, այստեղ ունեցել է 6 երեխա, ամենափոքրը ծնվել է պատերազմից անմիջապես հետո։ Ասում է՝ ռմբակոծության տակ շարունակել է ապրել գյուղում՝ նույնիսկ իր երեխաներին տեղում պահելով, քանի որ միայն այդկերպ էր հնարավոր պահել հայրենիքը։ Զարմանում ու զայրանում է Աղավնոյի անորոշ ապագայի մասին իմ հարցից։
«Ես գիտեմ, որ բնակվելու եմ այստեղ, դուրս չեմ գալու։ Իմ տնից լավ տեղ չի կարող լինել, իմ հողն ու իմ տունը այստեղ է, ես վախենալու բան չունեմ, թող թուրքը մեզնից վախենա։ Թող թշնամին մտնի մեր գյուղ, մենք էլ կդիմավորենք նրան»,-ասում է Նարինեն։
Համայնքի ղեկավարը որոշել է ոչ միայն օգնել բնակիչներին՝ մնալու այստեղ, այլև մեծացնել նրանց թիվը՝ տներ հատկացնելով Արցախի գրավյալ տարածքներից տեղահանվածներին։
«Հողը պատկանում է նրան, ով այնտեղ ապրում է։ Ես էլ ասում եմ՝ նրանք, ովքեր չեն ուզում վերադառնալ իրենց տներ, նրանց փոխարեն այստեղ բերում ենք Շուշիից, Հադրութից և այլ վայրերից տեղահանված հայերի, վերադառնում ենք բնականոն կյանքի»,-ասում է Անդրանիկ Չավուշյանը։
Զրուցում եմ Աղավնոյի դպրոցի տնօրենի հետ։ Պողոս Աղաբեկյանը ապրում է Սյունիքի Տեղ գյուղում, բայց աշխատանքը նրան տեղափոխել է Աղավնո, որտեղ մնացել է ինչպես պատերազմի ժամանակ, այնպես էլ դրանից հետո։ Դպրոցի տնօրենի ու գյուղապետի նախաձեռնությամբ ու գյուղի բնակիչների ջանքերով նորոգվել է դպրոցի շենքը, որը պատերազմի ժամանակ կիսավեր էր դարձել։ Հիմա այնտեղ երեխաներն էլի սովորում են։
«Դպրոցում այս պահին սովորում է 32 աշակերտ, մենք հունվարի 11-ից սկսել ենք աշխատանքը՝ ունենալով 8 աշակերտ։ Դասապրոցեսը նորմալ ընթանում է։ Ունենք նաև Բերձորից 12 աշակերտ, որոնց բերում է քաղաքապետը։ Բերձորի երեխաների մի մասն էլ Եղծահողի դպրոցում է սովորում»,-ասում է Պողոս Աղաբեկյանը։
Դպրոցականները պատմում են պատերազմի ժամանակ իրենց զգացողությունների և այսօրվա տրամադրությունների մասին։
«Պատերազմի ժամանակ որ գնացել էինք ՀՀ, շատ էինք կարոտում մեր ծննդավայրին։ Հիմա վերադարձել ենք, այստեղ վախենալու բան չկա, մենք ապրում ենք, ավելի ապահով է ցանկացած այլ վայրից։ Բոլորը ասում են՝ պարտվել ենք, բայց մեր զինվորը չի պարտվել, այդ մենք ենք պարտվել դավաճաններին»,-նշում են երեխաները։
Երեխաների խոսքերն ուղղակիորեն արտահայտում են մեծահասակների տրամադրությունները։ Համայնքապետ Անդրանիկ Չավուշյանի ձևակերպումն է։ Սիրիայից Լիբանան, ապա Արցախ տեղափոխված Անդրանիկը հայտնի է որպես կառավարության հետ մշտական պայքարող պաշտոնյա։ Ինքն էլ ասում է, որ չի կարողանում հանդուրժել իշխանության անգործությունը։ Բացելով փակագծերը՝ պատմում է, որ հաճախ իրենից պահանջել են լքել գյուղն ու մարդկանց տարհանել Աղավնոյից, քանի որ Ադրբեջանի հետ բանավոր պայմանավորվածություն կա Քաշաթաղից մնացած 20 կիլոմետրանոց միջանցքը պահել առանց հայկական բնակչության։
«Իրենք չեն կարող մեր փոխարեն որոշել, որ սանտիմետրով չափված և մեր տղաների արյունով պահած հողը տանք թշնամուն»,-Աղավնոյի համայնքապետի խոսքն է։
