https://arm.sputniknews.ru/20211114/inch-artasvovvor-unakutjunnervov-en-ozhtvats-kujrery-gitnakanneri-hetaqrqir-bacahajtumnery-35330090.html
Ինչ արտասովոր ունակություններով են օժտված կույրերը. գիտնականների հետաքրքիր բացահայտումները
Ինչ արտասովոր ունակություններով են օժտված կույրերը. գիտնականների հետաքրքիր բացահայտումները
Sputnik Արմենիա
Համարվում էր, որ կույրերի մոտ գլխուղեղի տեսողական կեղևն ատրոֆիայի է ենթարկվել։ Սակայն վերջին ուսումնասիրությունների արդյունքները վկայում են այլ բանի մասին։... 14.11.2021, Sputnik Արմենիա
2021-11-14T12:05+0400
2021-11-14T12:05+0400
2021-11-14T12:37+0400
գիտնական
կույր
տեսողություն
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/07e5/0b/0d/35313646_0:187:1600:1087_1920x0_80_0_0_73b9cbf785d3140438b27508f50b6646.jpg
ԵՐԵՎԱՆ, 14 նոյեմբերի – Sputnik. Գիտնականների բազմաթիվ փորձերն ապացուցել են, որ այն մարդիկ, որոնք ի ծնե կույր են տարբերվում իրենց սուր ընկալմամբ։«Նախկինում համարվում էր, որ իրենց մոտ տեսողական կեղևն ատրոֆիայի է ենթարկվել։ Սակայն իրականում այն մի շարք տեղեկություններ է մշակում` զգայության այլ օրգանների օգնությամբ», – ասվում է Կույրերի միջազգային օրվան նվիրված ՌԻԱ Նովոստիի նյութում։«Հնարավորություններն անսահման են. գիտության հարյուրավոր տարիներ հուզող խնդիրը լուծված է» վերնագրով հոդվածի հեղինակ Տատյանա Պիչուգինան գրում է, որ ֆունկցիոնալ ՄՌՏ–ի շնորհիվ մասնագետները հնարավորություն ստացան իրական ժամանակում հետևել, թե ինչպես է աշխատում կույրերի ուղեղը։2009 թվականին ԱՄՆ և Կանադայի գիտնականները սքանավորել են 32 կույր մարդկանց։ Նրանց 50 տոկոսը տեսողությունը կորցրել էր կյանքի առաջին հինգ տարիների ընթացքում, մյուս 50-ը` արդեն հասուն տարիքում։ Ստուգիչ խմբում ներառվեց տեսողական խնդիրներ չունեցող 16 հոգի։ Այնուհետև գիտնականները չափեցին ուղեղի տարբեր հատվածների ծավալն ու համեմատեցին արդյունքները։Փորձի հիմքում ընկած էր այն վարկածը, որ տեսողական առաջնային կեղևը և ծոծրակային հատվածն ընդհանուր առմամբ կույրերի մոտ փոքրացած է, իսկ մյուս զգայարաններից ստացվող տեղեկությունների համար պատասխանատու բաժինները, օրինակ, լսողությունը` գերզարգացած։ Ինչպես պարզվել է` երկու խմբերի մոտ էլ հիշողության գործընթացներում ներգրավված ճակատային հատվածները անոմալ մեծացած են։ Հավանաբար, դրա հետ են կապված կույրերի արտասովոր ունակությունները։ Հայտնի է, օրինակ, որ կույր մարդն օդի ջերմաստիճանի նույնիսկ աննշան փոփոխություններով և մակերեսներից անդրադարձող ձայնային արձագանքներով կարողանում է որոշել` արդյո՞ք սենյակում պատուհան կա, թե ոչ։ՁայնատեղորոշումՀայտնի է, որ կույրերը առարկաների ընկալման և այդ առարկաների հեռավորությունը որոշելու համար հատուկ կարողություններ են կիրառում։ Ժամանակակից փորձերը ցույց են տվել, որ նրանք օժտված են այնպիսի գերունակությամբ, ինչպիսին է ձայնատեղորոշումը (էխոլոկացիա)։ Գիտնականների տվյալներով` նման ունակություն ունի կույրերի շուրջ 85 տոկոսը։ Եվ որքան ուշ են մարդիկ կորցնում իրենց տեսողությունը, այնքան հազվադեպ է այն արտահայտվում։Կույր ֆուտբոլը Հայաստանում կամ ինչպես է հնարավոր ֆուտբոլ խաղալ փակ աչքերովԻ տարբերություն չղջիկների և դելֆինների, որոնք հատուկ ձայներ են արտաբերում բերանով, մարդիկ զարկային էխոլոկացիա են օգտագործում` մատների կամ ձեռնափայտի միջոցով։ Ընդ որում, ինչպես պարզել են բրիտանացի գիտնականները, նման մեթոդի տիրապետող կույրերի առաջնային տեսողական կեղևը աչքի ցանցաթաղանթի նման տարածական քարտեզներ է ձևավորում։ Ստացվում է, որ ուղեղի այդ հատվածը նորմալ աշխատում է և ստանձնում ձայնի մշակման գործառույթը։
https://arm.sputniknews.ru/20211105/gitnakannery-parzel-en-vor-genn-e-krknapatkum-covid-19-i-tsanr-yntacqi-risky-35023458.html
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2021
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Լուրեր
am_HY
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
գիտնական, կույր, տեսողություն
գիտնական, կույր, տեսողություն
Ինչ արտասովոր ունակություններով են օժտված կույրերը. գիտնականների հետաքրքիր բացահայտումները
12:05 14.11.2021 (Թարմացված է: 12:37 14.11.2021) Համարվում էր, որ կույրերի մոտ գլխուղեղի տեսողական կեղևն ատրոֆիայի է ենթարկվել։ Սակայն վերջին ուսումնասիրությունների արդյունքները վկայում են այլ բանի մասին։ Ինչպե՞ս են կողմնորոշվում տեսողական խանգարումներ ունեցող մարդիկ։
ԵՐԵՎԱՆ, 14 նոյեմբերի – Sputnik. Գիտնականների բազմաթիվ փորձերն ապացուցել են, որ այն մարդիկ, որոնք ի ծնե կույր են տարբերվում իրենց սուր ընկալմամբ։
«Նախկինում համարվում էր, որ իրենց մոտ տեսողական կեղևն ատրոֆիայի է ենթարկվել։ Սակայն իրականում այն մի շարք տեղեկություններ է մշակում` զգայության այլ օրգանների օգնությամբ», – ասվում է Կույրերի միջազգային օրվան նվիրված ՌԻԱ Նովոստիի նյութում։
«Հնարավորություններն անսահման են. գիտության հարյուրավոր տարիներ հուզող խնդիրը լուծված է» վերնագրով հոդվածի հեղինակ Տատյանա Պիչուգինան գրում է, որ ֆունկցիոնալ ՄՌՏ–ի շնորհիվ մասնագետները հնարավորություն ստացան իրական ժամանակում հետևել, թե ինչպես է աշխատում կույրերի ուղեղը։
2009 թվականին ԱՄՆ և Կանադայի գիտնականները սքանավորել են 32 կույր մարդկանց։ Նրանց 50 տոկոսը տեսողությունը կորցրել էր կյանքի առաջին հինգ տարիների ընթացքում, մյուս 50-ը` արդեն հասուն տարիքում։ Ստուգիչ խմբում ներառվեց տեսողական խնդիրներ չունեցող 16 հոգի։ Այնուհետև գիտնականները չափեցին ուղեղի տարբեր հատվածների ծավալն ու համեմատեցին արդյունքները։
Փորձի հիմքում ընկած էր այն վարկածը, որ տեսողական առաջնային կեղևը և ծոծրակային հատվածն ընդհանուր առմամբ կույրերի մոտ փոքրացած է, իսկ մյուս զգայարաններից ստացվող տեղեկությունների համար պատասխանատու բաժինները, օրինակ, լսողությունը` գերզարգացած։ Ինչպես պարզվել է` երկու խմբերի մոտ էլ հիշողության գործընթացներում ներգրավված ճակատային հատվածները անոմալ մեծացած են։ Հավանաբար, դրա հետ են կապված կույրերի արտասովոր ունակությունները։ Հայտնի է, օրինակ, որ կույր մարդն օդի ջերմաստիճանի նույնիսկ աննշան փոփոխություններով և մակերեսներից անդրադարձող ձայնային արձագանքներով կարողանում է որոշել` արդյո՞ք սենյակում պատուհան կա, թե ոչ։
Հայտնի է, որ կույրերը առարկաների ընկալման և այդ առարկաների հեռավորությունը որոշելու համար հատուկ կարողություններ են կիրառում։ Ժամանակակից փորձերը ցույց են տվել, որ նրանք օժտված են այնպիսի գերունակությամբ, ինչպիսին է ձայնատեղորոշումը (էխոլոկացիա)։ Գիտնականների տվյալներով` նման ունակություն ունի կույրերի շուրջ 85 տոկոսը։ Եվ որքան ուշ են մարդիկ կորցնում իրենց տեսողությունը, այնքան հազվադեպ է այն արտահայտվում։
Ի տարբերություն չղջիկների և դելֆինների, որոնք հատուկ ձայներ են արտաբերում բերանով, մարդիկ զարկային էխոլոկացիա են օգտագործում` մատների կամ ձեռնափայտի միջոցով։ Ընդ որում, ինչպես պարզել են բրիտանացի գիտնականները, նման մեթոդի տիրապետող կույրերի առաջնային տեսողական կեղևը աչքի ցանցաթաղանթի նման տարածական քարտեզներ է ձևավորում։ Ստացվում է, որ ուղեղի այդ հատվածը նորմալ աշխատում է և ստանձնում ձայնի մշակման գործառույթը։
