https://arm.sputniknews.ru/20220528/der-vorqan-karvogh-e-ashkhatel-hajkakan-aeki-reaktvory-nakhnakan-gnahatakanner-42555080.html
Դեռ որքա՞ն կարող է աշխատել հայկական ԱԷԿ-ի ռեակտորը. նախնական գնահատականներ
Դեռ որքա՞ն կարող է աշխատել հայկական ԱԷԿ-ի ռեակտորը. նախնական գնահատականներ
Sputnik Արմենիա
Ռեակտորի իրանը կարող է ծառայել մինչև 2039 թվականը, բայց փաստ չէ, որ կայանն էլ կկարողանա նույնքան գործել. դրա համար նաև մյուս հանգույցներն է պետք ստուգել։ 28.05.2022, Sputnik Արմենիա
2022-05-28T11:21+0400
2022-05-28T11:21+0400
2022-05-28T11:57+0400
հայաստան
ատոմակայան
հայաստանի ատոմային էլեկտրակայան (աէկ)
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/1589/68/15896803_0:0:1600:901_1920x0_80_0_0_67ffb2f5d975a25c3605aaae9f08bc24.jpg
ԵՐԵՎԱՆ, 28 մայիսի – Sputnik. Հայկական ԱԷԿ-ի ռեակտորը թրծումից հետո մինչև 2039 թվականը կարող է աշխատել։ Այս մասին լրագրողների հետ զրույցում հայտարարեց ԱԷԿ-ի գլխավոր ինժեներ Արթուր Գրիգորյանը։Նա հիշեցրեց, որ թրծումն իրականացվել է 2021 թվականին (կայանի կապիտալ վերանորոգման շրջանակում), սակայն դրանից հետո դեռ մի քանի ամիս ստուգվում էր ամրությունը։Ռեակտորի իրանի շուրջ առկա մետաղն իր վրա է ընդունում նեյտրոնների հոսքը (որն առաջանում է միջուկային ռեակցիայի ժամանակ)։ Դրանից ժամանակի ընթացքում այն թուլանում է, սակայն մասամբ հնարավոր է վերականգնել թրծման օգնությամբ։Բացի փխրուն քայքայման դիմադրության հաշվարկից, անհրաժեշտ է ստուգել նաև ռեակտորի մյուս հանգույցները` ճնշման կոմպենսատորը (որն ապահովում է ռեակտորում ջրի գերբարձր ճնշումը), շոգեգեներատորը։Նա հիշեցրեց, որ ռեակտորային կայանքի հանգույցների մի մասը փոխվել է (սառեցման վթարային համակարգ, կառավարման և պաշտպանության համակարգ և այլն)։ Այն սարքավորումները, որոնք անհնար կամ դժվար կլինի փոխարինել, կգնահատվի դրանց աշխատանքային ռեսուրսը։Այդ ամենը նախատեսվում է իրականացնել 2024-25 թվականներին, որպեսզի մինչև 2026 թվականը վերահսկող կազմակերպությունը բավարար ժամանակ ունենա ուսումնասիրելու և կայանի աշխատանքը երկարացնելու վերաբերյալ որոշում կայացնելու համար։Հիմնանորոգման շրջանակում ԱԷԿ-ում դեռ երկու նախագիծ շարունակվում է. նոր բաց բաշխիչ սարքեր են կառուցվում, ինչպես նաև վերանորոգվում են հովացման աշտարակները, որոնցում սառեցվում է շարժանիվային կայանքներից եկող գոլորշին։Բաց բաշխիչ սարքերի վերաբերյալ մրցույթի արդյունքները պետք է ամփոփվեն առաջիկա օրերին, իսկ շինարարությունը կտևի մոտ երկու տարի։ Հովացման գործող երկու աշտարակների վերանորոգումն արդեն իսկ իրականացվում է, առաջինի աշխատանքները պետք է ավարտին հասցվեն մինչև հունիսի վերջ, երկրորդինը` մինչև տարեվերջ։ Աշտարակների վերանորոգումից հետո գոլորշու սառեցումն ավելի արդյունավետ կկատարվի, իսկ դա նշանակում է, կայանը կկարողանա առանց գերտաքացման վտանգի ավելի մեծ հզորությամբ գործել։«Տաշիրը» Հայաստանում ամրանների գործարան է կառուցում և ուզում է թարմացնել Հրազդանի ՋԷԿ–ըՀիշեցնենք, որ ռեակտորի թրծումն իրականացվել է մի քանի ռուսական ընկերությունների մասնակցությամբ։ Թրծման տեխնոլոգիաների հեղինակը Կուրչատովի ինստիտուտն է, աշխատանքների նախագիծը կազմել է «Գիդրոպրես» բյուրոն, բուն թրծումն իրականացրել է «Ատոմէներգոռեմոնտը», իսկ ամրության վերլուծությունը` «Ցնիիտմաշը» (նշված երեք ձեռնարկություններն էլ գործում են «Ռոսատոմ» կորպորացիայի ենթակայության տակ)։2015 թվականից իրականացվող հիմնանորոգման շրջանակում կայանում փոխարինվել են նաև այլ սարքավորումներ, այդ թվում` անմիջապես հոսանք արտադրող երկու տուրբոգեներատորները։ Այդ աշխատանքների արդյունքում կայանը վառելիքի նույն ծավալների պարագայում կկարողանա 10%-ով և ավելի էլեկտրաէներգիա արտադրել։ Աշխատանքների մեծ մասն իրականացվել է ՌԴ կառավարությունից ստացած արտոնյալ վարկի շրջանակում, մյուս մասը` ՀՀ պետբյուջեի հաշվին։
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2022
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Լուրեր
am_HY
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/1589/68/15896803_63:0:1487:1068_1920x0_80_0_0_0fb34e9e2a3a224271d8e4dc79f0f1e0.jpgSputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
հայաստան, ատոմակայան, հայաստանի ատոմային էլեկտրակայան (աէկ)
հայաստան, ատոմակայան, հայաստանի ատոմային էլեկտրակայան (աէկ)
Դեռ որքա՞ն կարող է աշխատել հայկական ԱԷԿ-ի ռեակտորը. նախնական գնահատականներ
11:21 28.05.2022 (Թարմացված է: 11:57 28.05.2022) Ռեակտորի իրանը կարող է ծառայել մինչև 2039 թվականը, բայց փաստ չէ, որ կայանն էլ կկարողանա նույնքան գործել. դրա համար նաև մյուս հանգույցներն է պետք ստուգել։
ԵՐԵՎԱՆ, 28 մայիսի – Sputnik. Հայկական ԱԷԿ-ի ռեակտորը թրծումից հետո մինչև 2039 թվականը կարող է աշխատել։ Այս մասին լրագրողների հետ զրույցում հայտարարեց ԱԷԿ-ի գլխավոր ինժեներ Արթուր Գրիգորյանը։
Նա հիշեցրեց, որ թրծումն իրականացվել է 2021 թվականին (կայանի կապիտալ վերանորոգման շրջանակում), սակայն դրանից հետո դեռ մի քանի ամիս ստուգվում էր ամրությունը։
Ռեակտորի իրանի շուրջ առկա մետաղն իր վրա է ընդունում նեյտրոնների հոսքը (որն առաջանում է միջուկային ռեակցիայի ժամանակ)։ Դրանից ժամանակի ընթացքում այն թուլանում է, սակայն մասամբ հնարավոր է վերականգնել թրծման օգնությամբ։
Բացի փխրուն քայքայման դիմադրության հաշվարկից, անհրաժեշտ է ստուգել նաև ռեակտորի մյուս հանգույցները` ճնշման կոմպենսատորը (որն ապահովում է ռեակտորում ջրի գերբարձր ճնշումը), շոգեգեներատորը։
«Այդ իսկ պատճառով, եթե հաշվի առնենք դանդաղ քայքայման դիմադրությունը, ապա այն կդիմակայի մինչև 2039 թվականը։ Սակայն պետք է գնահատել նաև մի շարք այլ հանգույցների կարողությունները»,- պարզաբանում է ԱԷԿ-ի գլխավոր ինժեները։
Նա հիշեցրեց, որ ռեակտորային կայանքի հանգույցների մի մասը փոխվել է (սառեցման վթարային համակարգ, կառավարման և պաշտպանության համակարգ և այլն)։ Այն սարքավորումները, որոնք անհնար կամ դժվար կլինի փոխարինել, կգնահատվի դրանց աշխատանքային ռեսուրսը։
Այդ ամենը նախատեսվում է իրականացնել 2024-25 թվականներին, որպեսզի մինչև 2026 թվականը վերահսկող կազմակերպությունը բավարար ժամանակ ունենա ուսումնասիրելու և կայանի աշխատանքը երկարացնելու վերաբերյալ որոշում կայացնելու համար։
Հիմնանորոգման շրջանակում ԱԷԿ-ում դեռ երկու նախագիծ շարունակվում է. նոր բաց բաշխիչ սարքեր են կառուցվում, ինչպես նաև վերանորոգվում են հովացման աշտարակները, որոնցում սառեցվում է շարժանիվային կայանքներից եկող գոլորշին։
Բաց բաշխիչ սարքերի վերաբերյալ մրցույթի արդյունքները պետք է ամփոփվեն առաջիկա օրերին, իսկ շինարարությունը կտևի մոտ երկու տարի։ Հովացման գործող երկու աշտարակների վերանորոգումն արդեն իսկ իրականացվում է, առաջինի աշխատանքները պետք է ավարտին հասցվեն մինչև հունիսի վերջ, երկրորդինը` մինչև տարեվերջ։ Աշտարակների վերանորոգումից հետո գոլորշու սառեցումն ավելի արդյունավետ կկատարվի, իսկ դա նշանակում է, կայանը կկարողանա առանց գերտաքացման վտանգի ավելի մեծ հզորությամբ գործել։
Հիշեցնենք, որ ռեակտորի թրծումն իրականացվել է մի քանի ռուսական ընկերությունների մասնակցությամբ։ Թրծման տեխնոլոգիաների հեղինակը Կուրչատովի ինստիտուտն է, աշխատանքների նախագիծը կազմել է «Գիդրոպրես» բյուրոն, բուն թրծումն իրականացրել է «Ատոմէներգոռեմոնտը», իսկ ամրության վերլուծությունը` «Ցնիիտմաշը» (նշված երեք ձեռնարկություններն էլ գործում են «Ռոսատոմ» կորպորացիայի ենթակայության տակ)։
2015 թվականից իրականացվող հիմնանորոգման շրջանակում կայանում փոխարինվել են նաև այլ սարքավորումներ, այդ թվում` անմիջապես հոսանք արտադրող երկու տուրբոգեներատորները։ Այդ աշխատանքների արդյունքում կայանը վառելիքի նույն ծավալների պարագայում կկարողանա 10%-ով և ավելի էլեկտրաէներգիա արտադրել։ Աշխատանքների մեծ մասն իրականացվել է ՌԴ կառավարությունից ստացած արտոնյալ վարկի շրջանակում, մյուս մասը` ՀՀ պետբյուջեի հաշվին։