https://arm.sputniknews.ru/20220830/amen-inchin-hamadzajnenq-prtsnenq-vardan-oskanjany-matnanshel-e-pashinjani-skhalnery-47466296.html
«Ամեն ինչին համաձայնենք, պրծնենք». Վարդան Օսկանյանը մատնանշել է Փաշինյանի սխալները
«Ամեն ինչին համաձայնենք, պրծնենք». Վարդան Օսկանյանը մատնանշել է Փաշինյանի սխալները
Sputnik Արմենիա
Նախկին նախարարը նկատել է, որ գործող իշխանության դիվանագիտական սխալների շքերթը շարունակվում է՝ մեզ պատճառելով նորանոր մարդկային և տարածքային կորուստներ։ 30.08.2022, Sputnik Արմենիա
2022-08-30T15:38+0400
2022-08-30T15:38+0400
2022-08-30T15:40+0400
վարդան օսկանյան
հայաստան
արցախ
ղարաբաղյան հակամարտություն
լեռնային ղարաբաղ
նիկոլ փաշինյան
ադրբեջան
իլհամ ալիև
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/682/17/6821709_0:0:1600:901_1920x0_80_0_0_d244a68212c5d7d600fbae0beb9ffde4.jpg
ԵՐԵՎԱՆ, 30 օգոստոսի – Sputnik. Հայաստանի՝ 2018-ին ձևավորված իշխանությունները դիվանագիտության ու միջազգային հարաբերությունների մասին տարրական գիտելիքներից շատ հեռու էին ու շարունակում են այդպիսին մնալ։ Նման կարծիք է հայտնել Հայաստանի նախկին արտգործնախարար Վարդան Օսկանյանը լրատվամիջոցներին տրամադրած իր հոդվածում։Նա նշել է, որ շարունակում է վստահ լինել, որ հենց այդ հանգամանքն է մեր ունեցած և դեռ շարունակվող մարդկային ու տարածքային կորուստների հիմնական պատճառը։«Նիկոլ Փաշինյանի դիվանագիտական առաջին սխալն այն էր, որ նա երկրի ներսում նորաստեղծ իշխանությունների դիրքերը կայունացնելու և ամրացնելու համար Ալիևի հետ առաջանագծում չկրակելու համաձայնություն ձեռք բերեց, ինչը ադրբեջանական կողմը լիովին կատարեց։Առաջին հայացքից կարող է թվալ, թե սա անմեղ, նույնիսկ հնարամիտ քայլ էր։ Սակայն դա դիվանագիտական առաջին կոպիտ վրիպումն էր, որը և ադրբեջանական կողմի մոտ ձևավորեց սահմանին անդորրի դիմաց Հայաստանի կողմից կարճ ժամանակում զգալի զիջումների ակնկալիքներ»,–գրել է Օսկանյանը։Փաշինյանի երրորդ դիվանագիտական ձախողումը, ըստ նախկին նախարարի, նրա՝ մի կողմից Ղարաբաղյան հարցում հստակ դիրքորոշման ու քաղաքականության բացակայությունն էին, մյուս կողմից՝ այդ հարցում իրարամերժ ու հակասական հայտարարությունները։ «Սկզբում՝ անորոշ և քաոսային մտքեր, հետո՝ պնդումը, թե հարցի լուծումը պետք է ընդունելի լինի Հայաստանի, Արցախի և Ադրբեջանի ժողովուրդների համար։ Եվ վերջապես՝ «Արցախը Հայաստան է և վերջ» արտահայտությունը։ Ես կարծում եմ՝ նրա հենց այս մտքերի խորը հակասություններն էին, որ Ադրբեջանին առիթ տվեցին պատճառաբանելու բանակցային ճանապարհով հարցը լուծելու անհնարինությունը և որոշակիորեն արդարացնելու պատերազմի հրահրումը»,–գրել է Վարդան Օսկանյանը։Նա նշել է, որ դժբախտաբար, այս միտումը և դիվանագիտական սխալների շքերթը շարունակվում են՝ մեզ պատճառելով նորանոր, բայց միանշանակ խուսափելի մարդկային և տարածքային կորուստներ։«Ուժի առաջ անզոր լինելու ֆատալիզմը և դիվանագիտական տարրական հմտության բացակայությունը հանգեցնում է՝ «ամեն ինչին համաձայնենք, պրծնենք» մտածողությանը։ Այլ կերպ հնարավոր չէ բացատրել, թե ինչպես կարելի էր հետպատերազմյան շրջանում Ադրբեջանի առաջարկած հետագա բանակցային օրակարգի հինգ կետերը միանգամից՝ վարչապետի և արտգործնախարարի մակարդակով՝ առանց անգամ բանակցություններ սկսելու, ամբողջությամբ ընդունելի համարել»,–գրել է Օսկանյանը։Նա ներկայացրել է ի շահ Հայաստանի պատասխանի իր տարբերակը։«Ձեր իրավունքն է բանակցային օրակարգ բերել ցանկացած հարց, և հայկական կողմը չի խուսափելու դրանք քննարկելուց։ Ուստի ելնելով նույն տրամաբանությունից և ունենալով նման ակնկալիք ձեզանից՝ ներկայացնում ենք հայկական կողմի օրակարգային հարցերը.– ԼՂԻՄ-ի ապագա կարգավիճակը,– Շուշիի և Հադրութի ճակատագիրը՝ որպես ԼՂԻՄ-ի անբաժանելի մաս,– Ադրբեջանում պահվող հայ ռազմագերիների վերադարձի հարցը,– ադրբեջանական զինված ուժերի դուրսբերումը Հայաստանի ինքնիշխան տարածքից,– Մինսկի խմբի բանակցային ձևաչափի վերականգնման հնարավորությունը,– Ղարաբաղում տեղակայված խաղաղապահ ուժերի ժամկետների հարցը,– այլ հարցեր»։Առաջարկված այս օրակարգում չկա որևէ հարց, որը կարող է հարուցել դիվանագիտական և ռազմական անսպասելի հակազդեցություն։ Այս օրակարգը միանշանակ հասկանալի և ընկալելի է միջնորդ կողմերին։Ըստ Օսկանյանի` սրա բացակայությունն է, որ զարմանք է առաջացնում բոլոր նրանց մոտ, ովքեր դեռ չեն հավատում, որ նույնիսկ սա ձևակերպելու հմտություն ներկա իշխանությունը չունի։Օսկանյանը կարծում է, որ ամենաանհույս իրավիճակներում անգամ հնարավոր է ինչ-որ բան շտկել, սրբագրել։ Ֆատալիզմը իրական անզորության հետ առնչություն չունի։ Դա հմտությունների, գիտելիքների, փորձի բացակայության և սեփական սխալները չընդունելու, խորհուրդներին ականջալուր չլինելու համառության համադրությունն է։ Նրա դիտարկմամբ` հենց սրան ենք արդեն երեք տարուց ավելի ականատես լինում։ Ու բացառապես սրա արդյունքում ենք բախվում անվերջանալի կորուստների։Անհրաժեշտ է խուսափել «խաղաղության պայմանագիր» ստորագրելուց. Վարդան Օսկանյան
լեռնային ղարաբաղ
ադրբեջան
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2022
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Լուրեր
am_HY
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
վարդան օսկանյան, հայաստան, արցախ, ղարաբաղյան հակամարտություն, լեռնային ղարաբաղ, նիկոլ փաշինյան, ադրբեջան, իլհամ ալիև
վարդան օսկանյան, հայաստան, արցախ, ղարաբաղյան հակամարտություն, լեռնային ղարաբաղ, նիկոլ փաշինյան, ադրբեջան, իլհամ ալիև
«Ամեն ինչին համաձայնենք, պրծնենք». Վարդան Օսկանյանը մատնանշել է Փաշինյանի սխալները
15:38 30.08.2022 (Թարմացված է: 15:40 30.08.2022) Նախկին նախարարը նկատել է, որ գործող իշխանության դիվանագիտական սխալների շքերթը շարունակվում է՝ մեզ պատճառելով նորանոր մարդկային և տարածքային կորուստներ։
ԵՐԵՎԱՆ, 30 օգոստոսի – Sputnik. Հայաստանի՝ 2018-ին ձևավորված իշխանությունները դիվանագիտության ու միջազգային հարաբերությունների մասին տարրական գիտելիքներից շատ հեռու էին ու շարունակում են այդպիսին մնալ։ Նման կարծիք է հայտնել Հայաստանի նախկին արտգործնախարար Վարդան Օսկանյանը լրատվամիջոցներին տրամադրած իր հոդվածում։
Նա նշել է, որ շարունակում է վստահ լինել, որ հենց այդ հանգամանքն է մեր ունեցած և դեռ շարունակվող մարդկային ու տարածքային կորուստների հիմնական պատճառը։
«Նիկոլ Փաշինյանի դիվանագիտական առաջին սխալն այն էր, որ նա երկրի ներսում նորաստեղծ իշխանությունների դիրքերը կայունացնելու և ամրացնելու համար Ալիևի հետ առաջանագծում չկրակելու համաձայնություն ձեռք բերեց, ինչը ադրբեջանական կողմը լիովին կատարեց։
Առաջին հայացքից կարող է թվալ, թե սա անմեղ, նույնիսկ հնարամիտ քայլ էր։ Սակայն դա դիվանագիտական առաջին կոպիտ վրիպումն էր, որը և ադրբեջանական կողմի մոտ ձևավորեց սահմանին անդորրի դիմաց Հայաստանի կողմից կարճ ժամանակում զգալի զիջումների ակնկալիքներ»,–գրել է Օսկանյանը։
Խոսելով Փաշինյանի երկրորդ սխալի մասին` Օսկանյանը հիշել է, որ նա ամբողջությամբ արհամարհեց մինչ այդ եղած բանակցային բոլոր փուլերը և համապատասխան փաստաթղթերը՝ հայտարարելով, թե բանակցությունները սկսելու է իր զրոյական կետից։ «Սա հենց Ադրբեջանի ցանկությունն էր, ինչը հնարավորություն էր ստեղծում ձերբազատվելու իր համար բանակցային փաստաթղթերում տեղ գտած անցանկալի, բայց միջնորդների կողմից ընդունված դրույթներից և հիմնարար սկզբունքներից, ինչպես օրինակ՝ Արցախի ինքնորոշման իրավունքից՝ միաժամանակ ի ցույց դնելով միջնորդներին և ավելի լայն շրջանակի երկրներին հայկական կողմի անլրջությունը և անվստահելիությունը ձեռք բերված պայմանավորվածությունների նկատմամբ»,–նկատել է Օսկանյանը։
Փաշինյանի երրորդ դիվանագիտական ձախողումը, ըստ նախկին նախարարի, նրա՝ մի կողմից Ղարաբաղյան հարցում հստակ դիրքորոշման ու քաղաքականության բացակայությունն էին, մյուս կողմից՝ այդ հարցում իրարամերժ ու հակասական հայտարարությունները։ «Սկզբում՝ անորոշ և քաոսային մտքեր, հետո՝ պնդումը, թե հարցի լուծումը պետք է ընդունելի լինի Հայաստանի, Արցախի և Ադրբեջանի ժողովուրդների համար։ Եվ վերջապես՝ «Արցախը Հայաստան է և վերջ» արտահայտությունը։ Ես կարծում եմ՝ նրա հենց այս մտքերի խորը հակասություններն էին, որ Ադրբեջանին առիթ տվեցին պատճառաբանելու բանակցային ճանապարհով հարցը լուծելու անհնարինությունը և որոշակիորեն արդարացնելու պատերազմի հրահրումը»,–գրել է Վարդան Օսկանյանը։
Նա նշել է, որ դժբախտաբար, այս միտումը և դիվանագիտական սխալների շքերթը շարունակվում են՝ մեզ պատճառելով նորանոր, բայց միանշանակ խուսափելի մարդկային և տարածքային կորուստներ։
«Ուժի առաջ անզոր լինելու ֆատալիզմը և դիվանագիտական տարրական հմտության բացակայությունը հանգեցնում է՝ «ամեն ինչին համաձայնենք, պրծնենք» մտածողությանը։ Այլ կերպ հնարավոր չէ բացատրել, թե ինչպես կարելի էր հետպատերազմյան շրջանում Ադրբեջանի առաջարկած հետագա բանակցային օրակարգի հինգ կետերը միանգամից՝ վարչապետի և արտգործնախարարի մակարդակով՝ առանց անգամ բանակցություններ սկսելու, ամբողջությամբ ընդունելի համարել»,–գրել է Օսկանյանը։
Նա ներկայացրել է ի շահ Հայաստանի պատասխանի իր տարբերակը։
«Ձեր իրավունքն է բանակցային օրակարգ բերել ցանկացած հարց, և հայկական կողմը չի խուսափելու դրանք քննարկելուց։ Ուստի ելնելով նույն տրամաբանությունից և ունենալով նման ակնկալիք ձեզանից՝ ներկայացնում ենք հայկական կողմի օրակարգային հարցերը.
– ԼՂԻՄ-ի ապագա կարգավիճակը,
– Շուշիի և Հադրութի ճակատագիրը՝ որպես ԼՂԻՄ-ի անբաժանելի մաս,
– Ադրբեջանում պահվող հայ ռազմագերիների վերադարձի հարցը,
– ադրբեջանական զինված ուժերի դուրսբերումը Հայաստանի ինքնիշխան տարածքից,
– Մինսկի խմբի բանակցային ձևաչափի վերականգնման հնարավորությունը,
– Ղարաբաղում տեղակայված խաղաղապահ ուժերի ժամկետների հարցը,
Առաջարկված այս օրակարգում չկա որևէ հարց, որը կարող է հարուցել դիվանագիտական և ռազմական անսպասելի հակազդեցություն։ Այս օրակարգը միանշանակ հասկանալի և ընկալելի է միջնորդ կողմերին։
Ըստ Օսկանյանի` սրա բացակայությունն է, որ զարմանք է առաջացնում բոլոր նրանց մոտ, ովքեր դեռ չեն հավատում, որ նույնիսկ սա ձևակերպելու հմտություն ներկա իշխանությունը չունի։
«Այսօր հայկական դիվանագիտության առաջնային խնդիրն է հավասարակշռված օրակարգով մտնել երկարատև բանակցությունների մեջ»,–խորհուրդ է տալիս դիվանագետը` հիշեցնելով, որ դիվանագիտությունն անվերջ հնարավորությունների հարթակ է։
Օսկանյանը կարծում է, որ ամենաանհույս իրավիճակներում անգամ հնարավոր է ինչ-որ բան շտկել, սրբագրել։ Ֆատալիզմը իրական անզորության հետ առնչություն չունի։ Դա հմտությունների, գիտելիքների, փորձի բացակայության և սեփական սխալները չընդունելու, խորհուրդներին ականջալուր չլինելու համառության համադրությունն է։ Նրա դիտարկմամբ` հենց սրան ենք արդեն երեք տարուց ավելի ականատես լինում։ Ու բացառապես սրա արդյունքում ենք բախվում անվերջանալի կորուստների։
