Որքան սպառազինություն պետք է ունենային երկրները 1999 թվականի ԵՍԶՈւ պայմանագրով

Բաժանորդագրվեք
НовостиTelegram
Ռուսաստանի Պետդուման այսօր կքննարկի Եվրոպայում Սովորական զինված ուժերի մասին պայմանագիրը չեղյալ հայտարարելու հարցը։ Մոսկվան դադարեցրել էր մասնակցությունը դեռ 2007 թվականին՝ Եվրոպայում ՆԱՏՕ-ի ընդլայնման պատճառով:
Ինչպիսին էր սովորական սպառազինությունների հարաբերակցությունը ՆԱՏՕ-ի և նախկին միության երկրներում՝ դիտեք ինֆոգրաֆիկայում։
Պայմանագիրը, դե ֆակտո, վաղուց գոյություն չունի, դրա կատարման համար մորատորիում էր հայտարարվել։ Բավական երկար ժամանակ ՌԴ-ն և եվրոպական երկրները մեղադրում էին միմյանց այդ պայմանագրի տաբեր կետերի խախտումների մեջ։ Իսկ Ուկրաինայի հակամարտությունից հետո ՌԴ-ի կողմից դրա չեղյալ հայտարարումն ընդամենն ամրագրում է իրադրության իրավական վիճակը։
Եվրոպայում Սովորական զինված ուժերի մասին պայմանագիրը ստորագրվել է 1990 թվականի նոյեմբերին. այն մի կողմից հաստատել է ՆԱՏՕ-ի 16 պետությունների բանակների, մյուս կողմից՝ Վարշավայի պայմանագրի կազմակերպության 6 անդամ երկրների հավասարակշռությունը։ Դրանից հետո տեղի ունեցավ ԽՍՀՄ–ի և Վարշավայի պայմանագրի կազմակերպության փլուզումը։
Վարշավայի պայմանագրի կազմակերպության նախկին անդամները, ինչպես ԽՍՀՄ որոշ նախկին հանրապետություններ, դարձան Հյուսիսատլանտյան դաշինքի անդամներ, որն այն ժամանակ արդեն 28 պետություն էր ներառում, իսկ այսօր՝ 31: Ավելին. Ուկրաինան, Վրաստանը և նույնիսկ Մոլդովան ձգտում են անդամակցել ՆԱՏՕ-ին։
1992 թվականին Ռուսաստանը, Ադրբեջանը, Հայաստանը, Բելառուսը, Ղազախստանը, Մոլդովան, Ուկրաինան և Վրաստանը համաձայնագիր ստորագրեցին ԽՍՀՄ քվոտան ըստ պայմանագրի բաժանելու մասին։ Հայաստանին, ինչպես և Ադրբեջանին ու Վրաստանին, քվոտայով հասնում էր 220-ական տանկ և զրահամեքենա, 285 միավոր հրետանի, 100 ինքնաթիռ և 50 ուղղաթիռ։
ՌԴ–ից սպառազինություններն իրոք Հայաստան չեն հասել. ԱԳ փոխնախարար
Համաձայնագիրը սահմանափակում էր երկու կողմերի սովորական սպառազինության քանակը, բայց արդեն 1990-ականների սկզբին սովորական սպառազինությունների հավասարակշռությունը, չնայած դրանց կտրուկ կրճատմանն ինչպես ՆԱՏՕ-ի երկրներում, այնպես էլ Ռուսաստանում, շատ ուժեղ տատանվեց հօգուտ ՆԱՏՕ-ի:
Ռազմական մեկնաբան Վիկտոր Լիտովկինի տվյալներով՝ տանկերի մասով՝ մոտ երկու անգամ, հրետանու և զրահամեքենաների մասով՝ երեք անգամ, իսկ ինքնաթիռների և ուղղաթիռների մասով՝ գրեթե յոթ անգամ։ ԵՍԶՈւՊ-ը պատմական նոր իրողությանը հարմարեցնելու, մարտական ուժերի և միջոցների խելամիտ հավասարակշռությունը վերականգնելու փորձը ձախողվեց։
Լրահոս
0