https://arm.sputniknews.ru/20230825/vov-e-ajd-hervosy-vor-kgna-baqvum-aprelu-pashinjani-hajtararutjan-hetqervov-64836092.html
Ո՞վ է այդ «հերոսը», որ կգնա Բաքվում ապրելու. Փաշինյանի հայտարարության հետքերով
Ո՞վ է այդ «հերոսը», որ կգնա Բաքվում ապրելու. Փաշինյանի հայտարարության հետքերով
Sputnik Արմենիա
Ադրբեջանցի փախստականների մոտ 90 տոկոսը հասցրել է փոխանակել կամ վաճառել բնակարանները։ 25.08.2023, Sputnik Արմենիա
2023-08-25T16:49+0400
2023-08-25T16:49+0400
2023-08-25T16:49+0400
փախստական
նիկոլ փաշինյան
լարիսա ալավերդյան
նախիջևան
բաքու
հայ-ադրբեջանական
ադրբեջան
https://cdn.am.sputniknews.ru/img/07e7/07/19/63444793_0:165:1600:1065_1920x0_80_0_0_3b968ae490e5ace274f19dcdc3b36bd1.jpg
ԵՐԵՎԱՆ, 24 օգոստոսի – Sputnik. Տեսականորեն բոլոր փախստականներն էլ պահպանում են վերադարձի իրավունքը, բայց հարցը կարող է բարձրացվել միայն այն ժամանակ, երբ ստեղծված են անվտանգության բոլոր երաշխիքներն այդ իրավունքն իրացնելու համար։ Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում այս մասին ասաց ՀՀ մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը` անդրադառնալով վարչապետի այսօրվա հայտարարությանը։Կառավարության նիստում Նիկոլ Փաշինյանն ասել էր, որ 2020թ. նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության 7-րդ կետի կատարումը նախատեսում է փախստականների վերադարձ ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի տարածք, այլև հարակից շրջաններ։ Սա նշանակում է, որ ոչ միայն Հադրութի, Մարտակերտի մի շարք գյուղերի, Մարտունու մի շարք գյուղերի, այլև Գետաշենի, Մարտունաշենի, Շահումյանի և մյուս շրջանների հայերն արժանապատվորեն և անվտանգ իրենց տները վերադառնալու հնարավորություն պետք է ունենան։Ալավերդյանի կարծիքով` այսպիսի բան ասելու նպատակն այսպես ասած սիմետրիկ վիճակի բերելն է։Անդրադառնալով ադրբեջանցի փախստականների` Հայաստան վերադառնալու հայտարարություններին, Ալավերդյանը նշեց` Հայաստանում 164 հազար ադրբեջանցի է ապրել, որոնց 90 տոկոսը հասցրել է բնակարանները վաճառել Հայաստանից գնալուց առաջ։ Ըստ նրա` ադրբեջանցի փախստականների մեջ ընդամենը մի քանի հարյուր մարդ կարող է լինել, որոնք չեն հասցրել փոխանակել կամ վաճառել իրենց բնակարանները։ Բացի այդ, նրանք ոչ թե բռնի են հեռացել Հայաստանից, այլ իրենց որոշմամբ։ Մինչդեռ հայ փախստականների դեպքում իրավիճակը բոլորովին այլ է։Ալավերդյանն անդրադարձավ նաև Փաշինյանի` հունվարին արած հայտարարությանը, թե Հայաստանն Ադրբեջանից, մասնավորապես` Բաքվից, Սումգայիթից, Գետաշենից, Շահումյանի շրջանից ու այլ տեղերից բռնագաղթած հայերի մարդահամար է իրականացնում։ Նա հայտնեց, որ նաև հաշվարկներ են արվում, թե նրանք իրենց դեմ կիրառած բռնությունների հետևանքով ինչքան նյութական վնաս են կրել։Բաքուն կշարունակի առաջ տանել փախստականների թեզը, որպեսզի ստանա նաև Սյունիքը․ Հակոբյան«Անգամ եթե հիմա ցուցակագրում է արվում, այսօր քանի՞ մարդ է մնացել Հայաստանում այդ փախստականներից։ 90–ականների սկզբում պետական մակարդակով հստակ ցուցակագրում է արվել` 360 հազար փախստական է գրանցվել։ Ես չեմ խոսում դեռ կես միլիոնի մասին (պաշտոնական տվյալներով` 1988–ից հետո կես միլիոն հայ է դուրս եկել Ադրբեջանից,–հեղ.)»,– նշեց Ալավերդյանը։Նշենք, որ Ադրբեջանը պարբերաբար երևակայական թվեր է ներկայացնում «Հայաստանից բռնգաղաթած» ադրբեջանցիների մասին։ Ալավերդյանը շեշտեց` Ադրբեջանի «կրակած» թվերը երբևէ չեն հերքվել Հայաստանում պետական մակարդակով։Վարչապետն ինքը թող գնա Սումգայիթում ապրելու. Նախիջևանի հայերի միության նախագահSputnik Արմենիայի հետ զրույցում Նախիջևանի հայերի միության նախագահ Արգամ Այվազյանը նշեց, որ նախկինում Նախիջևանից բռնագաղթած մեծահասակները պատրաստ էին վերադառնալ իրենց տներ։ Հիմա չի կարծում, թե նրանց զավակները, թոռները պատրաստ կլինեն վերադառնալ։«Ինչպես են պատկերացնում` Նախիջևանի հայությունը վերադառնա, երբ 1998-2006թթ. Նախիջևանի բոլոր գյուղերում բոլոր հուշարձանները հողին են հավասարեցվել։ Բոլորի տներում ադրբեջանցիներ են բնակվում։ Եվ ո՞վ է այն «հերոսը», որ կգնա, տնից կհանի նրանց, որ ինքն ապրի»,– ասաց Այվազյանը։Նրա խոսքով` ադրբեջանցիները կարող են պետական ծրագրով, պետական ֆինանսավորմամբ գալ Հայաստան, բայց հայ մարդը չի կարող գնալ, օրինակ, Բաքվում Սումգայիթում, Նախիջևանում կամ Ադրբեջանի վերահսկողության տակ գտնվող այլ բնակավայրում բնակվելու։Նա հիշեցրեց` դեռ 80-ականների վերջին խորհրդային իշխանությունը որոշում ընդունեց, որ փախստականները պետական միջոցներից փոխհատուցում պետք է ստանան։ Հայաստանը միլիոնավոր ռուբլիներ փոխանցեց Ադրբեջանին` չնայած որ Հայաստանից հեռացած ադրբեջանցիների 80-90 տոկոսը հասցրել էին վաճառել բնակարանները, իսկ Ադրբեջանն առայսօր ոչ մի լումա չի փոխանցել Բաքվում, Սումգայիթում, Նախիջևանում թողած կահ–կարասիի համար։Փաշինյանն ԱԳՆ–ին հանձնարարել է դիմել ՄԱԿ` տեղահանված հայերին ԼՂ վերադարձնելու հարցովԻնչ վերաբերում է վարչապետի հայտարարություններին, թե Ադրբեջանից բռնագաղթած հայերին պատճառված գույքի հաշվառում է արվում, Այվազյանը նշեց` երբևէ իրենց հետ որևէ իշխանություն չի հանդիպել, գույքագրում չի արել։
նախիջևան
բաքու
ադրբեջան
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2023
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Լուրեր
am_HY
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik Արմենիա
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
փախստական, նիկոլ փաշինյան, լարիսա ալավերդյան, նախիջևան, բաքու, հայ-ադրբեջանական, ադրբեջան
փախստական, նիկոլ փաշինյան, լարիսա ալավերդյան, նախիջևան, բաքու, հայ-ադրբեջանական, ադրբեջան
Ո՞վ է այդ «հերոսը», որ կգնա Բաքվում ապրելու. Փաշինյանի հայտարարության հետքերով
Ադրբեջանցի փախստականների մոտ 90 տոկոսը հասցրել է փոխանակել կամ վաճառել բնակարանները։
ԵՐԵՎԱՆ, 24 օգոստոսի – Sputnik. Տեսականորեն բոլոր փախստականներն էլ պահպանում են վերադարձի իրավունքը, բայց հարցը կարող է բարձրացվել միայն այն ժամանակ, երբ ստեղծված են անվտանգության բոլոր երաշխիքներն այդ իրավունքն իրացնելու համար։
Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում այս մասին ասաց ՀՀ մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը` անդրադառնալով վարչապետի այսօրվա հայտարարությանը։
Կառավարության նիստում
Նիկոլ Փաշինյանն ասել էր, որ 2020թ. նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության 7-րդ կետի կատարումը նախատեսում է փախստականների վերադարձ ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի տարածք, այլև հարակից շրջաններ։ Սա նշանակում է, որ ոչ միայն Հադրութի, Մարտակերտի մի շարք գյուղերի, Մարտունու մի շարք գյուղերի, այլև Գետաշենի, Մարտունաշենի, Շահումյանի և մյուս շրջանների հայերն արժանապատվորեն և անվտանգ իրենց տները վերադառնալու հնարավորություն պետք է ունենան։
Ալավերդյանի կարծիքով` այսպիսի բան ասելու նպատակն այսպես ասած սիմետրիկ վիճակի բերելն է։
«Քանի որ ադրբեջանցիներն ասում են վերադարձի մասին, մենք էլ խոսենք։ Չի կարելի խոսել վերադարձի մասին, երբ Ադրբեջանում ոչ միայն շարունակվում, այլև ահագնացող ծավալ է ստանում հայատյաց քաղաքականությունը, ընդ որում` պետական, պաշտոնական մակարդակով»,– նշեց իրավապաշտպանը։
Անդրադառնալով ադրբեջանցի փախստականների` Հայաստան վերադառնալու հայտարարություններին, Ալավերդյանը նշեց` Հայաստանում 164 հազար ադրբեջանցի է ապրել, որոնց 90 տոկոսը հասցրել է բնակարանները վաճառել Հայաստանից գնալուց առաջ։ Ըստ նրա` ադրբեջանցի փախստականների մեջ ընդամենը մի քանի հարյուր մարդ կարող է լինել, որոնք չեն հասցրել փոխանակել կամ վաճառել իրենց բնակարանները։ Բացի այդ, նրանք ոչ թե բռնի են հեռացել Հայաստանից, այլ իրենց որոշմամբ։ Մինչդեռ հայ փախստականների դեպքում իրավիճակը բոլորովին այլ է։
Ալավերդյանն անդրադարձավ նաև Փաշինյանի` հունվարին արած հայտարարությանը, թե Հայաստանն Ադրբեջանից, մասնավորապես` Բաքվից, Սումգայիթից, Գետաշենից, Շահումյանի շրջանից ու այլ տեղերից բռնագաղթած հայերի մարդահամար է իրականացնում։ Նա հայտնեց, որ նաև հաշվարկներ են արվում, թե նրանք իրենց դեմ կիրառած բռնությունների հետևանքով ինչքան նյութական վնաս են կրել։
«Անգամ եթե հիմա ցուցակագրում է արվում, այսօր քանի՞ մարդ է մնացել Հայաստանում այդ փախստականներից։ 90–ականների սկզբում պետական մակարդակով հստակ ցուցակագրում է արվել` 360 հազար փախստական է գրանցվել։ Ես չեմ խոսում դեռ կես միլիոնի մասին (պաշտոնական տվյալներով` 1988–ից հետո կես միլիոն հայ է դուրս եկել Ադրբեջանից,–հեղ.)»,– նշեց Ալավերդյանը։
Նշենք, որ Ադրբեջանը պարբերաբար երևակայական թվեր է ներկայացնում «Հայաստանից բռնգաղաթած» ադրբեջանցիների մասին։ Ալավերդյանը շեշտեց` Ադրբեջանի «կրակած» թվերը երբևէ չեն հերքվել Հայաստանում պետական մակարդակով։
Վարչապետն ինքը թող գնա Սումգայիթում ապրելու. Նախիջևանի հայերի միության նախագահ
Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում Նախիջևանի հայերի միության նախագահ Արգամ Այվազյանը նշեց, որ նախկինում Նախիջևանից բռնագաղթած մեծահասակները պատրաստ էին վերադառնալ իրենց տներ։ Հիմա չի կարծում, թե նրանց զավակները, թոռները պատրաստ կլինեն վերադառնալ։
«Ինչպես են պատկերացնում` Նախիջևանի հայությունը վերադառնա, երբ 1998-2006թթ. Նախիջևանի բոլոր գյուղերում բոլոր հուշարձանները հողին են հավասարեցվել։ Բոլորի տներում ադրբեջանցիներ են բնակվում։ Եվ ո՞վ է այն «հերոսը», որ կգնա, տնից կհանի նրանց, որ ինքն ապրի»,– ասաց Այվազյանը։
Նրա խոսքով` ադրբեջանցիները կարող են պետական ծրագրով, պետական ֆինանսավորմամբ գալ Հայաստան, բայց հայ մարդը չի կարող գնալ, օրինակ, Բաքվում Սումգայիթում, Նախիջևանում կամ Ադրբեջանի վերահսկողության տակ գտնվող այլ բնակավայրում բնակվելու։
«Այս իրավիճակում ինչպե՞ս կարելի է խոսել, որ գնանք, այնտեղ ապրենք։ Վարչապետն ինքը թող գնա, Սումգայիթում բնակվի, կարո՞ղ է գնալ, անհնարին է»,– հավելեց նա։
Նա հիշեցրեց` դեռ 80-ականների վերջին խորհրդային իշխանությունը որոշում ընդունեց, որ փախստականները պետական միջոցներից փոխհատուցում պետք է ստանան։ Հայաստանը միլիոնավոր ռուբլիներ փոխանցեց Ադրբեջանին` չնայած որ Հայաստանից հեռացած ադրբեջանցիների 80-90 տոկոսը հասցրել էին վաճառել բնակարանները, իսկ Ադրբեջանն առայսօր ոչ մի լումա չի փոխանցել Բաքվում, Սումգայիթում, Նախիջևանում թողած կահ–կարասիի համար։
Ինչ վերաբերում է վարչապետի հայտարարություններին, թե Ադրբեջանից բռնագաղթած հայերին պատճառված գույքի հաշվառում է արվում, Այվազյանը նշեց` երբևէ իրենց հետ որևէ իշխանություն չի հանդիպել, գույքագրում չի արել։
