ԵՐԵՎԱՆ, 8 սեպտեմբերի – Sputnik. Երկուշաբթի Նովո–Օգարյովոյում տեղի է ունեցել Հայաստանի և Ռուսաստանի նախագահներ Սերժ Սարգսյանի և Վլադիմիր Պուտինի հանդիպումը։ Քննարկվել է հարցերի լայն շրջանակ, մասնավորապես, երկու երկրների միջև առևտրաշրջանառության ընդլայնման և էներգետիկայի հատվածում համագործակցության հարցերը։
Համագործակցության ուղղությունների հստակեցում
Նախագահ Պուտինը հանդիպման սկզբում նշել է, որ մտադիր է Սարգսյանի հետ քննարկել առևտրատնտեսական համագործակցության հարցերը։
«Հաճելի է, որ Ռուսաստանը մնում է Հայաստանի առաջատար տնտեսական գործընկերը: Համեմատած 2013 թվականի հետ` անցած տարի զգալիորեն աճել է մեր ապրանքաշրջանառությունը, բայց, ցավոք, ընթացիկ տարվա առաջին կիսամյակում տեղի է ունեցել փոփոխություն դեպի նվազում: Մենք այսօր այդ մասին ևս կխոսենք: Այդտեղ կան որոշակի նրբություններ, որոնց ես դեռևս չունեմ պատասխաններ: Մենք պատրաստ ենք Ձեզ հետ քննարկել այդ հարցերը», – նշել է Պուտինը։
Հայ առաջնորդն իր հերթին նշել է, որ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ բանակցությունների ընթացքում հնարավոր կլինի նոր լուծումներ գտնել` կապված էներգակիրների սակագնի հարցի հետ, որին արտարժույթի փոխարժեքի տատանումները պարզապես շատ բացասական են անդրադառնում։
«Հայաստանի համար առանցքային է մնում էներգակիրների սակագնի հարցը։ Այս ճգնաժամային իրավիճակում արտարժույթի կուրսի տատանումները պարզապես շատ բացասական են անդրադառնում սակագների վրա, և ես լիահույս եմ, որ մենք նոր լուծումներ կգտնենք՝ լավ լուծումներ», – ասել է ռուս առաջնորդի հետ հանդիպման ժամանակ Սարգսյանը։
Առաջընթաց էներգահատվածում համագործակցության մասով
Հայ–ռուսական արձանագրությունը, որը սահմանում է Հայաստան ՌԴ–ից մատակարարվող գազի գնի իջեցում 189-ից մինչև 165 դոլար` հազար խորանարդ մետրի համար, ստորագրվել է երկուշաբթի Մոսկվայում` ՌԴ էներգետիկայի նախարար Ալեքսանդր Նովակի և Հայաստանի էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարար Երվանդ Զախարյանի աշխատանքային հանդիպման շրջանակներում։
Հաղորդագրության մեջ նաև նշվում է, որ բացի գների իջեցումից, փաստաթուղթը սահմանում է «Գազպրոմ Արմենիա» ՓԲԸ–ի աշխատանքի նորմալ գործունեության ապահովման հիմնական դրույթները։
Նովակն ու Զախարյանը նաև արձանագրություն են ստորագրել ՌԴ և ՀՀ կառավարությունների միջև 2013 թվականի դեկտեմբերի 2-ին ստորագրած համաձայնագրում «ԱրմՌոսգազպրոմ» ՓԲԸ–ի բաժնետոմսերի առուվաճառքի պայմանների և հետագա գործունեության մասին փոփոխություններ կատարելու մասին։
Արձանագրության համաձայն` հայկական կողմն իր վրա է վերցրել Հայաստանում «Գազպրոմ» ՓԲԸ–ի էլեկտրախնայողական ակտիվների տնտեսապես արդյունավետ աշխատանքի ապահովման պարտավորությունը ինչպես ներքին շուկայում, այնպես էլ արտահանման։
«Ռուսական «Գազպրոմ» հոլդինգի` Հայաստանի գազատրանսպորտային համակարգի զարգացման համար ներդրումները 2006 թվականից կազմել են 200 մլն դոլար, նախատեսվում է մոտակա հինգ տարում դրանք ավելացնել ևս 60 մլն դոլարով», – նշվում է նյութերում։
Նշվում է նաև, որ Ռուսաստանը հնարավոր տարբերակներ է դիտարկում` մասնակցելու համար Հայաստանի ԱԷԿ նոր էներգոբլոկի կառուցմանը։
Ղարաբաղյան հակամարտություն և վարկ զենքի համար
Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանը իր ռուս գործընկերոջ հետ հանդիպման ժամանակ շնորհակալություն է հայտնել Ռուսաստանին ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման ուղիների որոնման ուղղությամբ ջանքերի համար։ Ինչպես նաև նշել է, որ մտադիր է սահմանային լարված իրավիճակի մասին ավելի մանրամասն խոսել Դուշանբեում ՀԱՊԿ գագաթնաժողովի ժամանակ, որը կկայանա սեպտեմբերի 15-ին։
«Վերջին երկու շաբաթներին սահմանում շատ լարված է։ Ադրբեջանական կողմը, բացի խոշոր տրամաչափի հրազենից, կիրառում է հրետանային զենք։ Իհարկե, մենք ստիպված ենք պատասխան տալ։ Ես դրա մասին ավելի մանրամասն կխոսեմ Դուշանբեում՝ ՀԱՊԿ գագաթնաժողովի ժամանակ», – ասել է Սարգսյանը։
Հայկական կառավարության ղեկավարը նաև նշել է, որ Ռուսաստանը Հայաստանին տրամադրելու է 200 մլն դոլարի արտոնյալ վարկ։ «Ստորագրվել է Հայաստանին 200 միլիոն ԱՄՆ արտոնյալ վարկ տրամադրելու համաձայնագիր, և դա թույլ կտա թարմացնել հայկական զինված ուժերի զինանոցը», – ասել է Սարգսյանը ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ հանդիպման ժամանակ:
Հայաստանի ԱԺ–ն հուլիսի 2-ին վավերացրել է հայ–ռուսական միջկառավարական համաձայնագիրը` Հայաստանին նոր տեսակի զենքերի ձեռք բերման համար 200 մլն դոլարի պետական արտահանման վարկ տրամադրելու վերաբերյալ։ Այդ միջոցներով, մասնավորապես, նախատեսվում է 2015-2017 թվականների ընթացքում ձեռք բերել ռուսական արտադրության ռազմական արտադրանք։ Վարկը տրամադրվում է 13 տարի ժամկետով` տարեկան 3 տոկոս տոկոսադրույքով և երեք տարի արտոնյալ ժամկետով։
Շնորհակալական խոսքեր
Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանը շնորհակալություն է հայտնել Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինին` Պերմյակովի քրեական գործը հայկական արդարադատությանը հանձնելու համար: «Ուզում եմ Ձեզ շնորհակալություն հայտնել Պերմյակովի քրեական գործը հայկական արդարադատությանը հանձնելու համար: Շատ շնորհակալ եմ Ձեզ», – ասել է Սարգսյանը ՌԴ նախագահի հետ հանդիպման ժամանակ։
2015 թվականի օգոստոսի 12-ին հրապարկվեց հինգերորդ ռուսական կայազորային դատարանի դատավճիռը` ՌԴ 102–րդ ռազմակայանի շարքային զինծառայող Վալերի Պերմյակովի նկատմամբ։ Նա մեղադրվում է դասալքության, զենք հափշտակելու և անօրինական կրելու մեջ։ Վալերի Պերմյակովը դատապարտվել է 10 տարվա ազատազրկման խիստ ռեժիմի գաղութում։
Հայաստանի քննչական կոմիտեի վարույթում է գտնվում ևս մի գործ Պերկյակովի վերաբերյալ։ Նա նաև մեղադրվում է Գյումրիում յոթ հոգուց բաղկացած ընտանիքի սպանության մեջ, որը կատարվել է 2015 թ.–ի հունվարին։
Ապագայի հեռանկարներ
Հայ առաջնորդն ընդգծեց, որ երկկողմ հարաբերություններում նոր իրողության սկիզբ է դրել Եվրասիական տնտեսական միության գործունեությունը։ Ընդ որում, նրա կարծիքով, դեռ շատ աշխատանք է սպասվում, որպեսզի այդ ինտեգրացիոն միավորման բովանդակությունը հագեցվի ժողովրդի համար զգալի գործերով:
«Մենք, իհարկե, պատրաստ ենք նման աշխատանքի և շահագրգռված ենք ապրանքի, կապիտալի, ծառայությունների ու աշխատուժի ազատ տեղաշարժի սկզբունքների հնարավորինս արագ կյանքի կոչման գործում», – նշել է Սարգսյանը։
Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը նշել է, որ պարբերաբար հանդիպումներ է ունենում Հայաստանի նախագահի հետ, ինչպես նաև զրուցում են հեռախոսով։
«Այնուամենայնիվ, մենք միշտ քննարկելու բան ունենք։ Ես նկատի ունեմ Ռուսաստանի և Հայաստանի միջև հարաբերությունների առանձնահատուկ բնույթը, նկատի ունեմ Եվրասիական տնտեսական միությանը Հայաստանի միանալը, ինչպես նաև լիարժեք մասնակցությունը մեր մեկ այլ ինտեգրացիոն կառույցին՝ ՀԱՊԿ-ին», – ասել է ռուս առաջնորդը։
