Տնտեսագետ. Կառավարությունն, ամենայն հավանականությամբ, արդեն որոշել է «Նաիրիտի» հետագա ճակատագիրը

ԵՐԵՎԱՆ, հուլիսի 28– Sputnik.  «Նաիրիտի» հետագա ճակատագրի շուրջ խորհրդարանական լսումներն այսօր՝ արձակուրդային սեզոնին անցկացնելը, ամենայն հավանականությամբ, պայմանավորված է նրանով, որ կառավարությունը որոշել է վերջնականապես փակել այն: Հակառակ դեպքում, այդ լսումները կլինեին ավելի պատեհ ժամանակ և կունենային ավելի լուրջ բնույթ: «Sputnik-Արմենիա» ռադիոկայանի հետ զրույցում նման կարծիք է հայտնել տնտեսագետ Վահագն Խաչատրյանը՝ անդրադառնալով «Նաիրիտի» հետագա շահագործման նպատակահարմարության ուսումնասիրությունների մասին ԱԺ լսումներին: 

«Նաիրիտին» և դրա խնդիրներին քաջատեղյակ տնտեսագետը, ով 90-ականների վերջին եղել է գործարանի տնօրենների խորհրդի անդամ, տարակուսանք է հայտնում, թե ինչու  «Նաիրիտի»  նկատմամբ ցուցաբերվեց նման անհասկանալի վերաբերմունք:  «Մինչև 1998 թվականը կառավարությունն անում էր ամեն ինչ, որպեսզի գործարանն աշխատեր: Մինչև հիմա ինձ համար պարզ չէ, թե ինչու այն այսպիսի ճակատագիր ունեցավ: Ունենալով աշխատելու հնարավորություն, ամենակարևորը, չունենալով որևէ խնդիր  և հայտնվել նման վիճակո՞ւմ: Շուկայում մինչև հիմա բաց է գործարանի տեղը: Այսինքն, եթե  «Նաիրիտը» հնարավորություն ունենա տարեկան 25 հազար տոննա արտադրանք տալու, ապա այն իրացվելու  է շուկայում»,-հավաստիացրել է նա:

«Նաիրիտի»  հետագա շահագործման, տեխնիկական և ֆինանսական կենսունակության ուսումնասիրություններն իրականացրել է «Ջեյքոբս Քընսալթենսի» ընկերությունը և ամփոփվել են Համաշխարհային բանկի կողմից: Տնտեսագետը հիշեցնում է, որ այդ նույն ընկերությունը նախկինում ևս երկու ուսումնասիրություն էր կատարել, որում շատ հստակ ձևով ներկայացրել էր գործարանի վիճակը և առաջարկություններ էր արել: «Ես մի քանի չափորոշիչ նշեմ. «Նաիրիտի»  վերագործարկվելու համար հարկավոր էր 400 միլիոն դոլարի  ներդրում և 18 ամիս՝ լիարժեք արտադրանք տալու համար: Երկու ուսումնասիրություններում էլ նման եզրակացություն կար, այսինքն՝ գործարանը փակելու մասին ոչ մի խոսք  չկար»,-ընդգծել է բանախոսը:

Ինչ վերաբերում է վերջին ուսումնասիրության արդյունքներին, ապա, ըստ բանկի հայեցակարգի, դրանք ենթակա չեն հրապարակման, քանի որ ՀԲ-ն այդ եզրակացությունը տվել է կառավարությանը, որպեսզի այն դրա հիման վրա որոշում կայացնի:  «Այսինքն, կառավարությունը պետք է կողմնորոշվեր, ընկերության եզրակացությունը միանշանակ չէ, որ գործարանը պետք է փակվի, ուղղակի մի կետ կա, որում նշված է, որ տրանսպորտային խնդիրների,  ֆինանսական միջոցների բացակայության պատճառով գործարանի շահագործումը տնտեսապես ձեռնտու չէ: Բայց սա ընդամենը կառավարությանն ուղղված խոսք էր, կառավարությունը պետք է քննարկեր, և եթե կարողանար տալ հարցերի պատասխանը, այսինքն` ներդնող գտնել, համապատասխան հնարավորություններ ստեղծել, ապա գործարանը կարող էր աշխատեցնել, եթե, իհարկե, նման ցանկություն ունեն: Բայց ես հասկացա, որ այդպիսի ցանկություն չկա»,-նկատել է նա:

Վահագն Խաչատրյանը համոզված է, որ եթե  կառավարությունը ցանկություն ունենար, ապա վերջին վեց տարիների ընթացքում գործարանն արդեն վերագործարկված կլիներ:  Այդ նպատակով էլ գումարներ են վերցրել Միջպետական բանկից,  բայց, բանախոսի պնդմամբ, ոչինչ էլ չեն արել:

Կառավարությունը խոստացել է մինչև ամսվա վերջ փակել գործարանի աշխատակիցների կուտակված աշխատավարձերը: Տնտեսագետը հակված է կարծելու, որ այսպիսով գործադիրը փորձում է դյուրին կերպով լուծել «Նաիրիտի» հետագա ճակատագիրը:

«Նաիրիտ» գիտաարտադրական միավորումը ԽՍՀՄ տարածքում քլորոպրենային կաուչուկի մենաշնորհային արտադրողն էր։ 2006թ.-ից գործարանի 90 տոկոս բաժնետոմսերի սեփականատերը բրիտանական Rhinoville Property Limited կոնսորցիումն է, բաժնետոմսերի 10 տոկոսը պատկանում է ՀՀ կառավարությանը՝ ի դեմս Էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարարության։-0-