Վիկտորիա Պիսարենկո. հատուկ Sputnik-ի համար
Օրը ստացված չի կարելի համարել, եթե ձեր շրջապատը ձեր ամեն մի քայլի կամ տրամադրության մասին չի տեղեկացել Facebook,Twitter կամ VK սոցցանցերի միջոցով։ Իսկ Instagram-ի վերջին թարմացումներից հետո էլ շատ քչերն են դիմանում գայթակղությանը, որպեսզի չպատմեն իրենց կյանքի պատմությունը կամ live հեռարձակում չանցկացնեն։ Ամեն ինչ տանում է դեպի այն, որ մարդիկ կախվածություն ունենան բջջային սարքից և սոցիալական ցանցերի իրենց հաշիվներից։
Սիրողական ոչ մեծ հարցման արդյունքում պարզ դարձավ, որ հայ դեռահասները սոցիալական ցանցերում անցկացնում են օրական 8 և ավելի ժամ, 30 տարեկանից բարձր մարդիկ` մոտավորապես 4 ժամ։ Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ 14 տարեկանից բարձր օգտատերերը գրեթե չեն բաժանվում իրենց բջջային սարքից և մշտապես «հասանելի» են։ Հարցվածների միայն 5 տոկոսն է նշել, որ օգտագործում են բջջային հեռախոսը բացառապես աշխատանքային նպատակներով և հանգիստ կարող են հրաժարվել դրանից, իսկ մնացած 95 տոկոսը ձեռքում պինդ պահում է հեռախոսը`վախենալով անգամ մտածել բաժանման մասին։
«Հեռախոսը շատ է խանգարում պարապելուն։ Եթե այն չլիներ, ես ամենաբարձր գնահատականները կստանայի», — ասում է Դիանա Բաղրամյանը` Երևանի բժշկական համալսարանի 3-րդ կուրսի ուսանողուհին։ Նա կատակում է` «ինտերնետային կախվածության պատճառով ի դեմս իրեն Հայաստանը կորցնում է հանճարեղ ատամնաբույժի»։ Դիանայի խոսքով` եթե ինչ-որ մեկը չի պատասխանում զանգերին և հաղորդագրություններին կամ ավելի վատ` իր կյանքը չի պատմում Instagram-ում, ապա ուսանողական միջավայրում նա համարվում է «անհետ կորած»։
Միաժամանակ բոլոր հարցվածները գիտակցում են տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կործանարար ազդեցությունը, բայց շարունակում են օգտվել դրանցից։ Սմարթֆոնների զվարճալի գործառույթները սկսում են գերիշխել կենցաղային անհրաժեշտության գործառույթների նկատմամբ։ Երիտասարդ օգտատերերը չեն էլ նկատում, թե ինչպես են հոսում իրենց կյանքի թանկարժեք րոպեները։
Թվում է` Հայաստանի լեռներն ու բնությունը, զբոսաշրջային և էքստրեմալ զբաղմունքները պետք է երկրի բնակիչներին և հյուրերին հեռու պահեին սոցիալական ցանցերի կախվածությունից կամ առնվազն նվազեցնեին այն։ Բայց երևում է` դրա համար ամուր կամք է պետք։ Դպրոցականներն ու ուսանողները օրական շուրջ 8 ժամ են ծախսում ուրիշի կյանքի մասին տեսանյութ դիտելու, անկարևոր թվիթներ կարդալու վրա և արդյունքում սին պատրանքներ են ստեղծում` զբաղվելով ուրիշի կյանքը քննարկելով։
Փոփոխությունները սկսվում են քեզանից։ Սա սոցիալական ցանցերը բոյկոտելու պոպուլիստական կոչ չէ, բայց հավանաբար պետք է մտածել, թե մենք ինչի վրա ենք ծախսում մեր ժամանակը։
