ԵՐԵՎԱՆ, 16 մայիսի — Sputnik. Հայկական ավանդական ուտեստի` տոլմայի իսկական բում է լինելու ամբողջ աշխարհում`ի հեճուկս ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի որոշման, որը ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ցանկում ներառեց Ադրբեջանի ներկայացրած տոլմայի բաղադրատոմսը։ Այս մասին Sputnik Արմենիա մամուլի կենտրոնում ասաց «Հայ խոհարարական ավանդույթների զարգացման և պահպանման» ՀԿ-ի նախագահ Սեդրակ Մամուլյանը։
2017 թվականի դեկտեմբերի 6-ին ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ն ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ցանկում ներառեց Ադրբեջանի ներկայացրած տոլմայի պատրաստման բաղադրատոմսը։ Մամուլյանի կազմակերպությունը մայիսը տոլմայի ամիս է հայտարարել. արդեն տոլմայի փառատոներ են կազմակերպվել Ռուսաստանում, Վրաստանում, առաջիկայում նախատեսվում է նաև փառատոն անցկացնել Հայաստանում, Չեխիայում, Ռումինիայում, Լիբանանում, Հնդկաստանում և Ուկրաինայում։
«Անցյալ տարի մենք հայտարարեցինք, որ մայիսը տոլմայի ամիս է լինելու։ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի որոշումից հետո որոշեցինք առավել ակտիվ քարոզել մեր ավանդական ուտեստը և մինչև վերջ պայքարել մեր ուտեստի համար», — ասաց Մամուլյանը։
Այն, որ տոլման բուն հայկական ուտեստ է, չի զարմացնում նրանց, ովքեր գիտեն այդ ուտեստի ծագման պատմությունը։ Այդ նպատակով Մամուլյանի կազմակերպությունը, զբոսաշրջության կոմիտեի աջակցմամբ այս տարի մասշտաբներով ավելի մեծ փառատոն է նախաձեռնել, որը թվով ութերորդն է։ Միջոցառման շրջանակում ներկայացվելու են տոլմայի հին ու նոր բաղադրատոմսերը։ ։ Արարատի մարզի Հնաբերդ գյուղում մայիսի 20-ին անցկացվող փառատոնին կմասնակցեն աշխարհի տարբեր երկրներից և Հայաստանի անկյուններից ժամանած հյուրեր։
Տոլմայի և փառատոնի մասին ամբողջական տեղեկություն կարելի է ստանալ սոցցանցերում #armeniantolma2018 հեշթեգով։
ՀՀ տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարության զբոսաշրջության պետական կոմիտեի նախագահի տեղակալ Մեխակ Ապրեսյանն ընդգծեց, որ բարի ավանդույթ դարձած միջոցառումը նոր թափ է հավաքում։
«Միջազգային, համահայկական փառատոնը նպաստում է զբոսաշրջության զարգացմանն ու Հայաստանի, հայկական խոհանոցի հանրահռչակմանը», — Sputnik Արմենիա մամուլի կենտրոնում հրավիրված ասուլիսի ժամանակ ասաց Ապրեսյանը։
Նա ընդգծեց, որ փառատոներն օգնում են զարգացնել գյուղական համայնքների տնտեսական ներուժը ։
«Այսօր արդեն արտասահմանյան մի շարք լրագրողներ հետաքրքրված են մեր փառատոներով», — ասաց Ապրեսյանը։
Մայիսի 17-21-ը Ֆրանսիայից Երևան կժամանի լրագրողների մի խումբ, որոնք նույնպես հետաքրքրված են տոլմայի փառատոնը լուսաբանելու հարցում։ Մայիսի 18-20-ը նախատեսված է նաև տեղի լրագրողների այցը Արարատի մարզ։
«Եվ թող ամբողջ աշխարհը իմանա մեր տոլմայի ծագումն ու պատմությունը»,- ասաց Ապրեսյանը։
Հայաստանի զբոսաշրջության զարգացման հիմնադրամի գործադիր տնօրեն Արա Խզմալյանը Sputnik Արմենիա մամուլի կենտրոնում տեղի ունեցած մամուլի ասուլիսի ժամանակ ընդգծեց փառատոների, մասնավորապես տոլմայի փառատոնի դերը։
Հայաստանն ապացուցելու կարիք չունի, որ տոլման հայկական ուտեստ է։ Բացատրությունը բուն անվան մեջ է` «տոլմա» բառն առաջացել է «տոլի» բառից, որը նշանակում է խաղողի տերև։ Հնում մսի ծեծած կտորներն ու բլղուրը խաղողի վազի մեջ էին փաթաթում։
Գոյություն ունի տոլմայի ավելի քան 80 տեսակ, որոնք Հայաստանի տարբեր շրջաններում պատրաստում էին դեռևս 1000 և ավելի տարի առաջ։ Տոլմայի մասին առաջին հիշատակությունները հայկական աղբյուրներում թվագրվում են 5-րդ դարով։
