Հարյուր տարվա մեջ առաջին անգամ Հայաստանը կարող է ազատվել կեղծ կոնյակից. փորձագետ

ԵՐԵՎԱՆ, 22 օգոստոսի — Sputnik. Հարյուր տարվա մեջ առաջին անգամ Հայաստանը կարող է ազատվել կեղծ կոնյակից։ Այս մասին լրագրողներին ասաց «Գինու ազգային կենտրոնի» նախագահ Ավագ Հարությունյանը։

Ակնհայտ է, որ վերջին երկու ամսվա ընթացքում հանրապետությունում քանդվել է կոնյակի սպիրտի ներմուծման և կոնյակի կեղծման շղթան։ Փոքր խմբաքանակներով սպիրտը դեռ շարունակում են ներմուծել, սակայն գործարաններ մատակարարվելու սխեման արդեն փակված է։

Դե իսկ գինու դեպքում նման հարցեր երբեք չեն առաջացել, քանի որ Ռուսաստանում քչերը գիտեին հայկական գինու մասին։ Այդ պատճառով Հայաստանում «այս երկրի ուժեղ դեմքերը» գումարը կոնյակի մեջ էին ներդնում։ Իսկ գինու արտադրությամբ զբաղվում էին փոքր ձեռնարկությունները, որոնք պայքարում էին որակի համար։ Քանի որ եթե գինին քիչ հայտնի է, այն էլ` ցածր որակի, որևէ մեկի պետք չէ։

Նոր սերնդի առաջին գինեգործները Հայաստանում են հայտնվել 2008 թվականի ճգնաժամից հետո։ Նրանց երկրորդ ալիքը գրանցվեց 2013-14 թվականներին, երբ անկում ապրեցին նավթն ու ռուբլին, և ռուս սպառողները ստիպված էին էժան կոնյակ ներմուծել շուկայում մնալու համար։

Իսկ գինին այդ տարիների ընթացքում ավելի որակյալ և թանկարժեք դարձավ։ Այժմ մեկ շիշ գինին արտահանվում է 6-7 դոլարով։ «Իսկ որակի առումով մենք կարող ենք մտածել նույնիսկ արևմտաեվրոպական գինիների հետ մրցակցության մասին», — նկատեց Հարությունյանը։

Այժմ, ամենայն հավանականությամբ, ուզում են վերջ դնել նաև կոնյակների կեղծմանը։ Այդ մասին կարելի է դատել նաև անուղղակի ցուցանիշներով։

Օգոստոսի վերջին Երևանի կոնյակի գործարանի սեփականատեր «Պեռնո Ռիկար» ընկերությունը սովորաբար հայտարարում է, թե որքանով է խաղող գնելու գյուղացիներից։ Նրանք իրենց գինն առայժմ չեն հայտնում, քանի որ պարզապես չեն հասկանում` որքանով գնեն։

Նախկինում սպիրտը ներմուծում էին, և եթե գյուղացին ուզում էր վաճառել բերքը 10-20 դրամով ավելի թանկ, նրան մերժում էին և ներմուծած սպիրտ էին գնում։ Այժմ ստիպված են աշխատել միայն տեղի խաղողով։ Խաղողի պահանջարկը կմեծանա, նշանակում է կբարձրանա նաև գինը։ «Այդ պատճառով էլ շուկայում դեռ պարզապես չգիտեն ինչ լինել», — ավելացրեց Հարությունյանը։

ԵԿԳ-ն նախորդ տարիներին 140 դրամ էր հայտարարել մեկ կգ-ի համար (Տավուշի մարզում` 130 դրամ)։ Գինի դարձող խաղողի տեսակներն այս տարի կարող են մի քանի անգամ թանկ արժենալ։ Վայոց Ձորում սև «Արենիի» համար մինչև 400 դրամ են պահանջելու մեկ կգ-ի դիմաց, սպիտակ տեսակների համար` 400 դրամից շատ (այսինքն 70-80 ցենտ)։ «Արարատյան դաշտում գուցե մի փոքր էժան լինի, բայց ամեն դեպքում 200 դրամից բարձր», — ավելացրեց Հարությունյանը։

Կոնյակի համար նախատեսված խաղողի տեսակները, բնականաբար, գինուց էժան են (միայն այն պատճառով, որ շատ են), սակայն, ըստ Հարությունյանի, առաջվա 90-100 դրամ գինը հաստատ չի լինի։

Միայն 3-4 տարի անց հնարավոր կլինի հասկանալ` ինչ-որ բան փոխվել է, թե ոչ։ Ռուսական շուկայում ամենից շատ վաճառվում է 3 տարվա հնեցման կոնյակը։ Այդ պատճառով էլ այսօրվա բերքը վերջնական արտադրանք կդառնա 3 տարի հետո։ «Դեռ մեկ տարի է պետք գումարել նախկին մնացորդները վաճառելու համար։ Այդ պատճառով էլ պետք է 3-4 տարի սպասել հասկանալու համար` արտադրությունն ավելի մաքուր է դարձել, թե ոչ», — ավելացրեց Հարությունյանը։

Իսկ կշարունակվի՞ կեղծելու միտումը։ Այս հարցի պատասխանն էլ կտա բերքի վիճակագրությունը։ Նախկին տարիներին վիճակագրությունը խոսում էր մոտ 300 հազար տոննա խաղողի բերքի մասին։ 2016 թվականից հետո վիճակագրությունն ավելի համեստ է դարձել. 2017 թվականի ընթացքում հայտարարել են մոտ 210 հազար տոննայի մասին։ Սակայն իրականում, Հարությունյանի գնահատականներով, բերքը հազիվ 100 հազարի է հասնում։