ԵՐԵՎԱՆ, 4 մայիսի — Sputnik. Հայաստանը չի մոռացել իր հազարամյա պատմության կարևորագույն դրվագը։ Այս մասին ասաց ՀՀ ԱԺ տարածաշրջանային և եվրասիական ինտեգրման հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Միքայել Մելքումյանը Երևանում «Մեծ հաղթանակի հիշողությունը և արդի հնչողությունը․ Մեծ հայրենական պատերազմում հաղթանակի 74-ամյակը» համաժողովի ընթացքում ։
«Ցեղասպանություն տեսած հայ ժողովրդի համար Մեծ հայրենականը յուրահատուկ նշանակություն ունի, և մենք հարգում ենք մեր պապերի հիշատակը։ Հայաստանը չի գնացել որոշ հետխորհրդային հանրապետությունների հետքերով և չի մոռացել իր հազարամյա պատմության այդ կարևոր դրվագը», - ասաց Մելքումյանը։
Նա նշեց, որ 1941թ-ի հունիսից մինչև 1945թ-ի հունիսը խորհրդային բանակ է զորակոչվել 500 000 հայ, որից 300 000-ը Խորհրդային Հայաստանի բնակիչներ են եղել, իսկ 200 000-ը՝ այլ խորհրդային հանրապետություններից։
Սա տպավորիչ թիվ է, եթե հաշվի առնենք այն փաստը, որ 1939թ-ի դրությամբ Խորհրդային Հայաստանի բնակչության թիվը 2 միլիոն է կազմել։ Հայ ժողովուրդն այդ պատերազմում տվել է 64 գեներալ և 5 մարշալ, Խորհրդային Միության 106 հերոս, ավելի քան 300 000 հայորդիներ մահացել են կամ անհետ կորել։
Հայերը ծառայել են Կարմիր բանակի տարբեր ստորաբաժանումներում` ցամաքային, զրահանատանկային զորքեր, հրետանի, ռազմածովային նավատորմ, ռազմաօդային ուժեր և այլն։ Ձևավորվել է 6 հայկական դիվիզիա։
Հաղթանակի մեջ իր ավանդն է ունեցել նաև Հայ առաքելական եկեղեցին։ Ամենայն հայոց կաթողիկոս Գևորգ VI Չորեքչյանի նախաձեռնությամբ՝ հայ ժողովուրդը միջոցներ է հավաքել, որոնցով ստեղծվել են «Սասունցի Դավիթ» և «Հովհաննես Բաղրամյան» տանկային շարասյուները։ Մելքումյանը հիշեցրեց, որ, խոսելով հայերի մասին, մարշալ Գեորգի Ժուկովն ասել է․ «Ֆաշիզմի դեմ տարած հաղթանակում հայերը, շարքայինից սկսած մինչև մարշալ, անմահացրել են իրեն անունները խիզախ մարտիկների չխամրող փառքով»։
Նրա խոսքով՝ պետք է առանձին ուշադրություն դարձնել այն հայերին, որոնք պատերազմել են պարտիզանական ջոկատներում։ Հատկապես աչքի է ընկել Սերգեյ Հարությունյանի «Հաղթանակ» ջոկատը, որը պատերազմել է Ուկրաինայում, և Միկոյանի անվան ջոկատը, որը ձևավորվել է 1943թ-ին Ժիտոմիրսկի շրջանում։
«Մենք չենք կարող չխոսել հայկական սփյուռքի մասին, որի անդամները ֆաշիզմի դեմ կռվել են դաշնակից պետությունների բանակում։ Ֆրանսիայում հայերն ակտիվորեն մասնակցել են Դիմադրություն շարժմանը։ Շատ հայտնի է եղել Միսաք Մանուշյանի պարտիզանական ջոկատը, որը գործել է Ֆրանսիայում։ ԱՄՆ-ի բանակում պատերազմել են մոտ 20 000 հայեր», - ասաց Մելքումյանը։
Նրա խոսքով՝ հայ ժողովուրդը ռուս և ԽՍՀՄ մյուս ժողովուրդների հետ կողք կողքի մասնակցել է այդ պատերազմին։ Հետպատերազմական շրջանում խորհրդային ժողովուրդները միասին են վերականգնել պատերազմի հետևանքով ավերված հայրենիքը։
Մելքումյանի կարծիքով՝ այդ ժամանակվա համագործակցության հարուստ փորձը կարող է օգտակար լինել հետխորհրդային տարածքում ինտեգրման նոր մոդել ստեղծելու հարցում։
«Սա մեր ընդհանուր պատմությունն է և մեր ընդհանուր հաղթանակը։ Ցավոք, այսօր առանձին պետությունների և քաղաքական առաջնորդների կողմից Մեծ հայրենականի արդյունքները վերանայելու և իրական հերոսներին կեղծերով փոխարինելու փորձեր են արվում», - ասաց Մելքումյանը։
Նա նշեց, որ Խորհրդային Միությունը պայքարել է «ֆաշիզմ» անունով համաշխարհային ժանտախտի դեմ, իսկ այսօր ֆաշիստներին հերոսացնում են, ինչը չի կարող չանհանգստացնել։
Համաժողովը կազմակերպել են «Ինտեգրացիա և զարգացում» հասարակական կազմակերպությունը, Հայաստանի վետերանների միավորումը և Եվրասիական փորձագիտական ակումբը։
