«Ritz-Carlton»-ում մեկը մյուսի հետևից սկսեցին հավաքվել թանկարժեք ինչպես դրամապանակի, այնպես էլ հայտնի ծագումով արաբական գործարարներն ու պաշտոնյաները։ Նրանք չէին կարող չգալ, քանի որ հրավեր էին ստացել Սաուդյան Արաբիայի թագավոր Սալման Բին Աբդուլ Ազիզ Ալ-Սաուդից ու արքայազն Մուհամադից։ Գալուն պես բոլորը՝ ընդհանուր առմամբ 381 մարդ, կալանավորվեցին։
Այդ առումով ի՞նչ է կատարվում Երևանում։ Հայաստանի Քննչական կոմիտեն ծանուցումներ է ուղարկում ինչպես դրամապանակով, այնպես էլ կարգավիճակով հարուստ մարդկանց, որից հետո կամ ձերբակալում է նրանց, կամ բաց է թողնում, կամ հետո նորից ձերբակալում ու պահում է, որ հետո նորից կալանավորի։ Բայց այդ ամենն այնպես չէ, ինչպես Ալ-Ռիադում։
Տեսեք՝ նրանց մոտ ինչպես է, համեմատեք մերի հետ ու կզգաք տարբերությունը։ Մի հատված Reuters-ին տված բին Թալալայի հարցազրույցից։ Նա Սաուդյան Արաբիայի ֆանտաստիկ հարուստ միլիարդատերից է (ինչպես հիմա մեզ մոտ կասեին՝ «հաջողակ գործարար»)։
«Համարի խոհանոցում մի քանի հատ հատուկ ջազվե կա ավանդական արաբական սուրճ պատրաստելու համար. իշխանությունը թույլ է տալիս հատուկ՝ առանց մսի սննդակարգ պահպանել։ Սենյակի մուտքի մոտ վարդկակաչներ են դրված, պատին մեծ էկրանով հեռուստացույց է։ Սովորականի պես եմ սնվում։ Ինձ զգում եմ ինչպես տանը», - ասել է բին Թալալը։
Մեկ մեջբերում էլ «Ritz-Carlton»-ի աշխատակիցն է անում։
«Բարձրաստիճան ձերբակալվածներին թագավորական համարներում էին պահում, յուրաքանչյուրում կա երկու ննջարան, հյուրասենյակ, գրասենյակ ու խոհանոց։ Ոմանց համար թագավորական շեֆ-խոհարարներն էին պատրաստում»։
Ինչ էին անում «Ritz-Carlton»-ում անվանի բնակիչները վարդակակաչներով հիանալուց ու հատուկ ջազվեներից սուրճ խմելուց բացի։ Նրանք պատասխանում էին քննիչների հարցերին, որոնք այնտեղ դատարկ ձեռքերով չէին գնացել, այլ հարցաքննվողների ֆինանսական ակտիվների մասին փաստաթղթերով։
Հարցաքննվողներից մեկը հիշում է, որ քննիչներն անընդհատ նայում էին փաստաթղթերին, սակայն առկա բողոքները չէին հայտնում, պարզաբանում էին, որ նրանք ձերբակալվել են հակակոռուպցիոն քննության շրջանակում, և կկարողանան ազատ արձակվել հենց համաձայնագիր կնքեն ու վճարեն իրենց խախտումների համար։
Ճիշտ է`ձերբակալվածներից ոմանք փորձում էին վիճարկել մեղադրանքները, սակայն նրանք զիջումների գնացին, երբ հյուրանոց բերեցին նրանց գործընկերներին, որոնք նրանց դեմ ցուցմունքներ էին տվել։ (Ինչպես, օրինակ, եթե բիզնես-վումեն Սիլվա Համբարձումյանին հրավիրեին տետ ա տետ Ռոբերտ Քոչարյանի հետ խոսելու)։ Կարճ ասած՝ ձերբակալված սաուդիտների մեծ մասը որոշեցին խաղ չանել ճակատագրի հետ ու տվեցին փողերը։
Նմանություն չեք գտնու՞մ մաքսայինի նախկին պետ Արմեն Ավետիսյանի, գեներալ Մանվել Գրիգորյանի, Ալեքսանդր (Սաշիկ) Սարգսյանի ու ոչ արաբ այլ անձանց գործողությունների հետ, որոնց մոտ Ալ-Ռիադի սաուդիտների պես բարեգործական մղումներ են հայտնվել։ Ճիշտ է՝ պարբերաբար բարեգործություններ անելուն դեռ շատ կա, սակայն պետական բյուջեն համալարելու համար 1–ին քայլն արդեն արված է։
Ճիշտ է՝ ձերբակալված օլիգարխներին նախագահական ուտելիք չեն առաջարկել ու առավոտը չէր սկսվում թայվանական մերսումից, բայց եթե բանտախցում կալանավորված գեներալի շաքարախտը տխուր ավարտի հանգեցի, դա լավ չի լինի ո՛չ Գրիգորյանի ընտանիքի, ո՛չ պետական բյուջեի, ո՛չ էլ հասարակության համար։
Արևելքը Արևելք, բայց այստեղ մեկ նրբություն կա․եթե եվրոպական արժեքներ ենք նախընտրում ու ձգտում ենք դեպի արևմտյան քաղաքակրթություն, ապա Ալ-Ռիադի «Ritz-Carlton»-ում ստիպել «կամավոր» գումարը հանձնելը օրենք չէ, այլ պարզապես գեղեցիկ մատուցված ռեկետ, որը կարող է պետական բյուջեին 106 միլիարդ դոլար տալ։
Մինչդեռ 381 մարդուց 65-ը հրաժարվել են վճարել։ Նրանք մտադիր են դատական կարգով լուծել հարցը, ինչը թույլ կտա ըստ օրենքի ապրել և չդառնալ աշխարհի ամենանորաձև մեկուսարանի` «Ritz-Carlton»-ի կալանավորներ։
Ինչից հետևում է, որ Սաուդյան Արաբիայի երեսուներեք միլիոնանոց բնակչությունից առնվազն 65–ն ապրում են Արևելքում, բայց դեպի Արևմուտք են նայում։
Իսկ ու՞ր ենք նայում մենք։
