ԵՐԵՎԱՆ, 3 ապրիլի- Sputnik. Ղարաբաղա-ադրբեջանական զորքերի շփման գծում ստեղծված իրավիճակը որոշակի նախադրյալներ է ունեցել, կարծում է փորձագետ Ալեքսեյ Ֆենենկոն։
«Շատերը Ռուսաստանում դեռ 2010թ.-ից էին սպասում այն ամենին, ինչ այժմ տեղի է ունենում Ղարաբաղում, այն ժամանակ, երբ, ըստ էության, ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի կազմակերպած բանակցային գործընթացը տապալվեց»,- կարծում է փորձագետը։
Ֆենենկոյի խոսքով` Թուրքիան հրաժարվեց ստորագրել Ցյուրիխյան արձանագրությունները, Ադրբեջանը զգաց իր ուժը, համարելով, որ կարող է ազդել Թուրքիայի դիրքորոշման վրա։ Հակամարտության թեժացման երկրորդ նախադրյալ է դարձել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի այլընտրանքի բացակայությունը։
«2012թ.-ին և 2014թ.-ին շփման գծում ընդհարումներ են եղել, իսկ անցած տարվա ընթացքում դրանք ավելի լայնածավալ են դարձել, բայց, չնայած սրացմանը, Մինսկի խմբի այլընտրանք չի ստեղծվել»,- նշեց փորձագետը։
Խոսելով հակամարտության հնարավոր դադարեցման մասին` երեք տարբերակ է ուրվագծվում. բանակցային գործընթացի վերսկսում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակում, Մինսկի խմբի օրինակով նոր բանակցային ձևաչափ, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև Ռուսաստանի միջնորդություն, ինչպես 2008թ.-ին, որի արդյունքը դարձավ Մայնդորֆի հռչակագիրը։
Հիշեցնենք, որ 2008թ.-ի նոյեմբերի 2-ին Ադրբեջանի, Հայաստանի և Ռուսաստանի նախագահները Մոսկվայի մարզում ստորագրել էին Մայնդորֆյան հռչակագիրը, որում մասնավորապես ասվում է` կողմերը «հաստատում են ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների միջնորդական ջանքերի կարևոր նշանակությունը` հաշվի առնելով նրանց հանդիպումները կողմերի հետ Մադրիդում 2007թ.-ի նոյեմբերի 29-ին և դրան հաջորդող բանավեճերը` քաղաքական կարգավորման հիմնական սկզբունքների հետագա մշակման նպատակով»։
«Ահմեդ Դավութօղլուի և Իլհամ Ալիևի հանդիպումը խթան է հանդիսացել հակամարտության թեժացման համար։ Ռուսաստանը լավ հարաբերություններ ուներ Թուրքիայի հետ, քանի դեռ Մոսկվան աջակցում էր Անկարայի հետ բանակցային գործընթացին։ Դա զսպող գործոն էր նաև Ադրբեջանի իշխող օղակների համար»,- կարծում է փորձագետը։
Ֆենենկոն չբացառեց, որ Թուրքիան ու Ադրբեջանը կարող են պայմանավորվածություն ձեռք բերած լինել այն մասին, որ Ադրբեջանը Լեռնային Ղարաբաղի հարցում պետք է ավելի հստակ դիրքորոշում զբաղեցնի ռուս-թուրքական հարաբերությունների սրացումից հետո։
