Միջազգային շուկայում ապրանքների գների աճը, Հայաստանում դրամի արժեզրկումը էական ազդեցություն են ունեցել մեր երկրում գնաճի ձևավորման գործում։ Բայց սա դեռ ամենը չէ. տնտեսագետ Սուրեն Պարսյանի խոսքով` տարիներ շարունակ մեզ մոտ մեծագույն խնդիրը եղել և մնում է այն, որ շուկայում մեծածախով զբաղվողները իրականացնում են նաև մանրածախ վաճառք, այսինքն` իրենք ներկրում են ապրանքը, իրենք իրացնում սեփական սուպերմարկետների ցանցերում։ Արդյունքում` շուկայից դուրս են մղվում բազմաթիվ մանր ու միջին տնտեսվարողներ ու ներկրողներ։
Տնտեսագետը հիշում է, երբ 2019 թվականին շաքարավազի գինը նվազեց մինչև 210-220 դրամի, վարչապետը հայտարարեց, որ այս հարցում ունենք լրջագույն ձեռքբերում, իսկ ահա 2020 թ-ի օգոստոսին ՏՄՊՊՀ-ն պատժեց «Ալեքս հոլդինգ» ընկերությանը` գների անհիմն բարձրացման համար։
«Ինքը 1-2 տարի դեպինգ արեց շուկայում, գինը գցեց, բազմաթիվ ներկրողներ սննկացան, տարեվերջին բարձրացվեց»,- նշեց տնտեսագետը։
«Այս կազմակերպությունները, ինչպես նախկինում, այնպես էլ հիմա շուկայում բավականին մեծ իշխանություն ունեն, և դա չի սահմանափակվում վարչական լծակներով։ Եթե նախկինում նշում էին, որ արգելում են այս կամ այն ապրանքի ներկրումը, հիմա դրա կարիքը չկա։ Նրանք տիրապետում են ամբողջ տնտեսական շղթան, իրացման շղթան, սուպերմարկետների ցանցերը և թելադրում են գները»,- պարզաբանեց Պարսյանը։
Իսկ ամենացավալին այն է, որ ընկերությանը 27 միլիոն դրամ տուգանելուց հետո անգամ ո՛չ սպառողները, ո՛չ էլ սննկացած բիզնեսմենները չշահեցին. տուգանքը մուծվեց պետական բյուջե, իսկ արատավոր բարքերի արմատը չկտրվեց, մինչդեռ, ըստ Պարսյանի, անհրաժեշտ էր գործուն քայլեր ձեռնարկել շուկայում մրցակցային հավասարակշռության պահպանման, մեծածախ և մանրածախ շուկաների առանձնացման, գերիշխող դիրք ունեցող տնտեսվարողների նկատմամբ ավելի խիստ պատժամիջոցների կիրառման ուղղությամբ։
Նշենք, որ ըստ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի հրապարակած տվյալների` 2020 թ-ի դեկտեմբերին 2019-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ Հայաստանում գրանցվել է 3.7 տոկոս գնաճ, իսկ 2020-ի դեկտեմբերին նոյեմբերի համեմատ սննդամթերքի ու ոչ ալկոհոլային խմիչքների գինը բարձրացել է 7.2 տոկոսով. թանկացել են հատկապես առաջնային անհրաժեշտության ապրանքները`կարագը, յուղը, շաքարավազը, ալյուրը, ձեթը, ձուն, ձավարեղենը, կաթնամթերքը, մսամթերքը և այլն։
Հարկային ճեղքը փակելու վերաբերյալ վարչապետի որոշումը լուրջ մտահոգությունների տեղիք է տալիս
