ԵՐԵՎԱՆ, 1 մարտի — Sputnik, Նելլի Դանիելյան. Արարատյան դաշտը գրաված մառախուղը սպառիչ կերպով ուսումնասիրված չէ, ուստի դժվար է միանշանակ ասել, թե ինչից է այն առաջացել և երբ կհեռանա: Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց ԵՊՀ Աշխարհագրության և երկրաբանության ֆակուլտետի ֆիզիկական աշխարհագրության և ջրաօդերևութաբանության ամբիոնի վարիչ Թրահել Վարդանյանը՝ նշելով Արարատյան գոգավորությունը զավթած մառախուղի առաջացման առնվազն մի քանի պատճառ:
Դրանցից առաջինը տաք և սառը օդային զանգվածների հանդիպման պատճառն է, երբ Եգիպտոսից մեր Հայաստան հասած տաք օդային զանգվածը հանդիպեց Արարատյան դաշտում իշխող սառն օդին:
«Հայաստանի տարածքում ամենասառը մասը Արարատյան գոգավորությունն էր, որտեղ կուտակվել էր սառը օդը: Եթե մյուս տարածքներում արեգակի առկայության պարագայում ջերմաստիճանը բավական բարձրացավ, և այդ օդի ներթափանցման դեպքում մառախուղ չառաջացավ, ապա Արարատյան գոգավորության հասած ջրային գոլորշիներով հագեցած տաք օդը անմիջապես առաջացրեց մառախուղ»,- ասաց մասնագետը:
Մառախուղի առաջացման մեկ այլ պատճառ էլ, Թրահել Վարդանյանի խոսքով, կարող են լինել երկրի մակերևույթը ջերմացնող արևի ճառագայթները: Դրանց պարգևած ջերմությունը, երկրի մակերևույթից անդրադառնալով ու սառը օդին հանդիպելով, ևս կարող է մառախուղ առաջացնել, կամ ավելացնել արդեն կուտակված մառախուղի խտությունը:
Թրահել Վարդանյանի նշած մառախուղի առաջացման երրորդ պատճառն առավել հատուկ է մեծ քաղաքներին: Ցուրտ եղանակին ավտոմեքենաների, գազի կաթսաների և այլ արտանետումներում առկա գոլորշին խտանում և կուտակվում է երկրի մակերևույթին մոտ շերտերում և վերածվում մառախուղի:
Այս երեքն էլ, մասնագետի համոզմամբ, կարող են վերջին օրերի մառախուղի առաջացման պատճառ լինել, ընդ որում` երեքն էլ միաժամանակ:
Չի բացառվում, որ մեր մառախուղն առաջացման այլ պատճառներ ևս ունենա, բայց դրանք, ըստ մասնագետի, հարկ եղած չափով ուսումնասիրված չեն:
Ուսումնասիրված չէ նաև երևանյան մառախուղի ու Արարատյան դաշտի արհեստական լճերի մակերևույթից գոլորշիացող ջրի հնարավոր կապը: Այս վարկածը, սակայն, մեր զրուցակիցը չի հերքում:
«Ձկնաբուծարաններն ու արհեստական լճակները կարող են ունենալ այդ ազդեցությունը, դա բացառել չի արելի, բայց ասել, որ այդ ազդեցությունն այն չափով կլինի, որ կառաջացնի այսպիսի մառախուղ, ևս սխալ է: Դրանք կարող են միայն որոշ չափով ավելացնել արդեն առկա մառախուղի քանակը»,- ասաց Թրահել Վարդանյանը:
Իսկ թե երբ մառախուղը կլքի Արարատյան դաշտն ու թույլ կտա, որպեսզի գարունն այստեղ էլ հասնի, մեր զրուցակիցը դժվարացավ կանխատեսել, բայց նշեց, որ մառախուղն առնվազն մի քանի օր դեռ կպահպանվի:
Մեկ լավ լուր, այնուամենայնիվ, կա: Գիտնականի դիտարկումներով մառախուղը շատ դանդաղ, բայց սկսել է ցրվել, ինչի մասին վկայում են օրվա երկրորդ կեսին մայրաքաղաքի կենտրոն ներթափանցող արևի շողերը: Բայց գիշերվա ժամերին պահպանվող զրոյից ցածր ջերմաստիճանի պատճառով ամեն հաջորդ առավոտ մառախուղը դարձյալ վերադառնում է:
Որպեսզի այն ավելի արագ ցրվի, Արարատյան դաշտում պետք է ուժեղ քամի լինի կամ անձրև տեղա: Իսկ այդպիսիք առաջիկա մի քանի օրերին չեն կանխատեսվում:
