Մութն ընկել էր, արդեն երեկոյան մոտ ժամը տասն էր: Արտակի մայրը՝ տիկին Ռոզան, քույրը՝ Լուսինեն` երեխայի հետ, փողոցում սպասում են նրան: Անհամբերությունից նրանք չեն կարողանում իրենց տեղը գտնել:
Վաղարշակը` Արտակի հայրը, Ռուսաստանում է, նա անընդհատ զանգում է, որպեսզի իմանա, թե ուր հասավ որդին: Կանայք նույնպես անընդհատ զանգահարում են, փորձում են կապ հաստատել Արտակի կամ Արտակի ընկերների հետ, որոնք պետք է նրան դիմավորեին:
Տիկին Ռոզան պատմում է, որ տղան մասնակցել է ապրիլյան քառօրյային: Այն ժամանակ նրան խրախուսել էին արտահերթ արձակուրդով: Ծառայության և ապրիլյան օրերի մասին Արտակը չի պատմել, միշտ ասել է`ամեն ինչ լավ է:
Հարազատներն իրենք մի քանի անգամ գնացել են Արտակին տեսնելու: Մայրը պատմում է, որ ավագ որդին ծառայել է 10 տարի առաջ, այս տարիների ընթացքում բանակը փոխվել է: Նրա խոսքով՝ սար ու ձորի տարբերություն կա, ծառայությունը դեպի լավն է գնացել:
Մինչ մենք խոսում ենք, տիկին Ռոզան ուշադիր նայում է բակով անցնող բոլոր մեքենաներին` հույս ունենալով նրանցից մեկում տեսնել իր տղային: Վերջապես հայտնվում է իր մեծ տղայի` Հովհաննեսի մեքենան, որից դուրս է գալիս Արտակը` ծաղիկները ձեռքին:
Հարազատները սեղան են գցում ու զուգահեռ հասցնում են մի քանի բառ փոխանակել Արտակի հետ: Նա խոստովանում է՝ դեռ չի հավատում, որ եկել է տուն, որ ծառայությունն ավարտվել է:
«Ուզում եմ, որ բոլոր ծառայողներն անվնաս գան հասնեն իրենց ընտանիքներին։ Այո, բանակում ամենալավ ու սպասված օրը վերջին օրն է, այն օրը, երբ դու վերադառնում ես տուն»–ասում է Արտակը։
Նա չի ուզում հիշել ապրիլյան դեպքերը, ասում է՝ ծանր օրեր էին:
Խոսակցության ընթացքում համեստ տոնական սեղանը պատրաստ է: Բուն «բանակի քեֆը» հետո կլինի: Իսկ հիմա հարևաններն են եկել` աչքալուսանքի, հնչում է առաջին կենացը:
Արտակի եղբայրը գնում է պապին բերելու: Տիկին Ռոզան ասում է՝ ամենաշատը Արտակին պապն է սպասել: Երկար սպասված հանդիպման ականատեսն ենք դառնում և մենք:
Ջերմ հանդիպումից հետո հնչում է Նապոլեոն պապի կենացը:
«Առողջություն ու հաջողություն քեզ, որդի՛ս։ Ապրես, ծառայեցիր, հայրենիքի հանդեպ պարտքդ կատարեցիր և վերադարձար։ Հիմա միշտ հաջողության մեջ լինես»,–ասում է պապը։
Այս կենացից հետո մենք հեռանում ենք` թույլ տալով ընտանիքին և հարազատներին նշել Արտակի վերադարձն ամենամոտ մարդկանցով ու առանց տեսախցիկի:
