Հայաստանի լեռներում տարբեր տարիքի երկրաբանական հանքատեսակներ կան։ Դրանցից որոշը ձևավորվել է միլիոնավոր տարիներ առաջ։
Այն ժամանակ այժմյան Հայաստանն իրենից ծովի հատակ է ներկայացրել։ Այս տարածքը պատել է Սարմատյան ծովը։ «Ծովային» անցյալի ապացույց են միկրոօրգանիզմների բազմաթիվ մնացորդները հանքատեսակներում ու մարջաններում, որոնք մոտ 400 միլիոն տարեկան են։
Գիտականորեն ապացուցվել է, որ 150 միլիոն տարի առաջ, Յուրայի ժամանակաշրջանում, Սարմատյան ծովն անհետացել է։ Եվրոպան ու Ասիան միացել են` ձևավորելով Եվրասիան։