ԵՐԵՎԱՆ, 6 սեպտեմբերի — Sputnik. ՀՀ կառավարությունը կառաջարկի իջեցնել եկամտային հարկը։ Facebook-ի ուղիղ եթերում այս մասին ասաց ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։
Նկատենք, որ սրան զուգահեռ կառավարությունն ուզում է բարձրացնել ԱԱՀ-ն, ինչպես նաև կուտակային կենսաթոշակի վճարումները. աշխատավարձից գանձվող 2,5%-ից այն կվերադառնա 5%-ի։
Ավելի վաղ, խորհրդարանը փոփոխություններ էր ընդունել, ըստ որոնց` աշխատող քաղաքացիները հուլիսի 1-ից 10%-ի չափով կենսաթոշակային կուտակումներ էին վճարում աշխատավարձից, սակայն եթե նախկինում քաղաքացին 5%-ն իր աշխատավարձից էր վճարում, ևս 5% վճարվում էր պետբյուջեից, ապա փոփոխություններից հետո վճարվում էր հետևյալ հարաբերակցությամբ` 2,5%/7,5%, բյուջեի մասնաբաժնի ավելացմամբ։ Բայց սա ժամանակավոր միջոց էր։
Այժմ նրանք, ովքեր ամսական մինչև 150 հազար դրամ աշխատավարձ են ստանում, վճարում են 23%։ Նրանք, ովքեր 150 հազար դրամից շատ են ստանում, գերազանցող մասից վճարում են 28%։ Այն սակավաթիվ մարդիկ, որոնք ամսական 2 միլիոնից բարձր աշխատավարձ են ստանում, 36% են վճարում (2 մլն-ը գերազանցող մասից)։
«Սա սոցիալական արդարության կանոններին ավելի շատ համապատասխանող տրամաբանություն է, ավելի գրավիչ է։ Շատ ստացողները շատ էլ վճարում են։ Մյուս կողմից, գործատուն շահագրգռված չէ բարձրացնել աշխատակցի աշխատավարձը։ Այլապես ավելի շատ հարկեր պետք է վճարեն», — ասաց Փաշինյանը։
Բացի այդ, Հայաստանում եկամտահարկն ավելի բարձր է, քան շահութահարկը։ Եվ ստացվում է, որ գործատուն այն գումարը, որը որպես աշխատավարձ է վճարում, հաշվետվության մեջ կարող է ներկայացնել որպես շահույթ։ Այդ դեպքում նա կվճարի միայն դրա 20%-ը։
«Որպեսզի նման բան տեղի չունենա, առաջարկվում է հավասարեցնել շահութահարկն ու եկամտահարկը։ Օրինակ` 23%-ի մակարդակում», — ասաց Փաշինյանը։
Նույն 23%-ը կվճարի նաև բիզնեսը։ Իսկ քանի որ ձեռնարկությունների բաժնետերերը նաև շահաբաժինների հարկ են վճարում, ապա հանրագումարը 23% կլինի (18%-ը` եկամտային հարկ, 5%-ը` շահաբաժնի հարկ)։
Իսկ շահաբաժնի հարկն առաջարկվում է հավասարեցնել ինչպես ՀՀ քաղաքացիների, այնպես էլ ոչ քաղաքացիների համար։ Այսօր քաղաքացիների համար այն կազմում է 5%, ոչ քաղաքացիների համար` 10%։
Սա մոտեցումներից մեկն է։ Երկրորդ տարբերակով առաջարկվում է սահմանել 23 տոկոս համահարթ եկամտային հարկ, շահութահարկ և դիվիդենտի հարկ. «Այսինքն ունենալ այնպիսի համակարգ, որ բոլոր չափի աշխատավարձերի համար լինի 23 տոկոս եկամտային հարկ, շահութահարկի, և դիվիդենտի հարկի հանրագումարը ևս լինի 23 տոկոս»,- ասաց Փաշինյանը:
Իհարկե, առաջին հայացքից կարելի է առարկել. օրենքները պետք է օգնեն չունևորներին, այլ ոչ թե հարուստներին։ Սակայն մյուս կողմից, պետք է խթանել բիզնեսը, որպեսզի աշխատավարձները բարձրանան։ «Սա, իհարկե, խնդիրը չի լուծի, սակայն հավանական մեթոդներից մեկն է», — ասաց Փաշինյանը։
Կառավարության հաշվարկներով` հարկերի և միասնական հարկային դրույքի նվազումից քաղաքացիները 38,5 մլրդ դրամ ազատ գումար կկուտակեն։ Սակայն այգ գումարն այսպես թե այնպես կծախսվեն` ապրանքների, ծառայությունների, բանկային ներդրումների վրա։ Ճիշտ է` որքան համակարգում ավելի շատ լինեն ներդրումները, այնքան ցածր կլինի տոկոսը։ Սակայն այդ դեպքում կնվազեն նաև վարկերի տոկոսադրույքները։
Իհարկե, ոչ հարուստ մարդկանց համար այդ դեպքում ոչինչ չի փոխվի։ Նրանք, ովքեր մինչև 150 հազար դրամ ամսական աշխատավարձ եմ ստանում, նույն 23%-ն են վճարելու։ Իսկ նման մարդիկ քիչ չեն` մոտ 360 հազար։ Սակայն կառավարությունը, ըստ Փաշինյանի, պատրաստ է ստանձնել պարտավորություն, որ առաջիկա տարիների ընթացքում տարեկան նվազագույնը 0,5 տոկոսով համահարթ հարկը իջնելու է՝ 5 տարիների ընթացքում հասնելով միասնական 20 տոկոսի: «Այսինքն հիմա 23 տոկոսով համահարթեցնենք, բայց կառավարությունը պարտավորվի, որ տարեկան 0,5 տոկոսով իջնելու է եւ 5 տարի անց դառնալու է 20 տոկոս»,- ասաց նա:
Փաշինյանը վստահեցրեց` սա կլինի շատ լավ հեռանկար։
